Chương 1

1.

Lời vừa thốt ra, bầu không khí trong phòng lập tức căng cứng.

Chị dâu không đáp, chỉ quét nhìn tôi đầy khinh khỉnh.

Anh trai thì bật dậy, gương mặt chịu:

“Giang , em ăn nói với chị dâu kiểu gì thế hả?”

“Tôi nói sai chỗ nào? Không phải mọi người cho rằng tôi tham lam muốn chiếm lợi sao? Tôi trả lại rồi, như vẫn không vừa lòng? Hay là thật ra mọi người chỉ muốn có một bảo mẫu miễn ?”

Bao nhiêu năm nay, đây là lần đầu tiên tôi dám phản bác thẳng thừng như .

lời tôi thốt ra, cánh tay ôm chặt chiếc máy lại run theo.

“Con nhóc chết tiệt! Miễn gì? Ăn ở trong nhà này, chẳng không làm việc? Mày tưởng mình là tiểu thư cao quý, mười ngón tay chẳng chạm nước xuân sao?”

Ăn bám ư?

Từ nghỉ hè bắt đầu, tôi chưa từng có một ngày được thảnh thơi. Thậm chí còn mệt hơn đi học.

trẻ mới bốn tuổi, ồn ào quấn người, gần như mươi bốn tiếng phải có tôi kè kè bên cạnh.

lắm chờ anh chị đi làm về, mẹ lại gọi tôi ra quán nướng của gia đình phụ giúp.

Quán bắt đầu đông khách từ sáu giờ tối, một ngày nối liền một ngày, không ngừng nghỉ.

Đến tận nửa đêm mới được về, rồi lại tiếp tục trông cháu ngủ.

Nhà chỉ có ba phòng: bố mẹ một phòng, anh chị một phòng, còn lại là phòng trẻ con. kỳ nghỉ đông hè, tôi phải ngủ nhỏ.

Nhưng nó ngủ chẳng yên, lăn lộn cả đêm. Tôi chỉ muốn nhắm nghỉ sớm cũng không được, đành trải tạm chiếc nệm trên bệ cửa sổ mà chợp .

trẻ này lại là “bảo bối” mà bố mẹ mong ngóng nhiều năm, cả nhà cũng chiều chuộng.

Hôm trước, nó còn ngang ngược nói thẳng với tôi:

“Con không cho cô ở trong phòng con nữa. Đây là nhà của con, cô cút đi! Đây là nhà bố mẹ con!”

Chỉ tôi bắt nó ngồi học chữ, nó bực liền buông lời như thế.

Câu nói đó, cả nhà thấy.

Chị dâu chỉ giả vờ quở trách:

“Sau này cô út đi lấy chồng, đâu còn ở đây nữa, đó muốn gặp cũng chẳng dễ.”

Bố mẹ thì chỉ thản nhiên: “Trẻ con nói bậy thôi, đừng chấp với nó.”

Nhưng tôi nào dám chấp?

Tôi vốn dĩ đã là người thừa trong căn nhà này, một “công dân hạng ”.

Căn nhà này ngay từ đầu chưa bao giờ có chỗ cho tôi. Sau này, trẻ lớn , chẳng tôi vẫn phải chen chúc với nó sao?

2.

Anh trai hơn tôi tám tuổi. Từ khi tôi còn nhỏ, bố mẹ đã thường nói: “Một trai một gái mới là trọn vẹn chữ ‘Hảo’, đời này chẳng còn gì viên mãn hơn.”

hàng bè cũng khen ngợi, bảo tôi có một người anh như thế thì sau này nhất định sẽ được thương yêu chiều chuộng.

Mẹ tôi cũng hay nhắc đi nhắc lại rằng anh rất quan tâm, rất yêu thương tôi.

Nhưng trong ký ức của tôi, từ bé anh đã luôn lạnh nhạt, nghiêm khắc.

Bố mẹ chỉ nhẹ nhàng giải thích: “Con trai vốn không khéo léo, con phải thông cảm cho anh.”

Khi tôi dần trưởng , anh cũng đã là thanh niên.

Anh thi trượt đại học, đi làm lang bạt mấy năm rồi quay về quê cưới vợ.

cưới được chị dâu, bố mẹ vét sạch tiền tiết kiệm, còn vay ngân hàng mua một căn hộ ở phố hạng – đặt cọc tám trăm nghìn, trả góp ba mươi năm.

Sau đó lại vay mượn thêm lo sính lễ.

Món nợ ấy mãi đến năm ngoái mới trả xong.

Anh đã tiêu sạch toàn bộ tài sản trong nhà, khiến con đường học hành của tôi gian nan trăm bề.

Sau kỳ thi đại học, bầu không khí trong nhà luôn ngột ngạt.

Ngày nào tôi cũng thấp thỏm bất an, thường xuyên thấy tiếng anh và chị dâu cãi vã.

Chị dâu thẳng thừng nói: “Sớm biết nhà còn phải nuôi thêm một , tôi tuyệt đối đã không gả về đây!”

Âm thanh rõ mồn một, cả nhà thấy, nhưng chẳng tiếng, ngầm mặc định rằng tôi là gánh nặng.

Thế tôi chỉ có thể rụt rè, làm nhiều nói ít, cố gắng biến mình “người vô hình”, sợ chọc giận bất cứ .

Năm đó, đúng kỳ nghỉ hè, chị dâu sinh con.

Bố mẹ bận ở quê nhận thầu trồng rau, anh phải đi làm, việc ở cữ gần như dồn hết tôi.

ngày, chị dâu sai tôi chuẩn bị đồ ăn theo ý, liệt kê đủ thứ kiêng kỵ.

Tôi dậy từ sáu giờ sáng đi chợ, nấu cơm sáng. Khi chị thức dậy ăn thì tôi lại bận tay bế em bé.

Có tôi chăm sóc khá chu toàn, ngay trước ngày nhập học, trong bữa cơm, anh trai bỗng nói:

“Em gái thi đỗ đại học thật không dễ, tiền học anh lo, còn chi sinh hoạt thì em phải tự làm thêm. Nhà mình không dư dả gì đâu.”

ấy tôi còn nhỏ, nhiều lời muốn nói mà nghẹn cứng trong cổ.

Nói sao được đây? Chẳng phải nói rằng: “Khoản tiền ra dành cho việc học của tôi, đã bị lấy hết lo cho anh cưới vợ sinh con, khiến bố mẹ phải gánh thêm nợ nần.”

Tôi hiểu, chỉ cần tôi hé răng phản bác, lập tức sẽ bị cả nhà lao vào công kích:

“Mày muốn anh mày tan cửa nát nhà sao?”

tôi chỉ chọn im lặng.

Có sự im lặng ấy, vị trí của tôi trong nhà ngày càng thấp.

Từ ngày đó, bố mẹ liên tục nhắc đi nhắc lại:

“Giang , cả đời này con phải nhớ công ơn anh trai. Hoàn cảnh mà nó còn gắng gượng lo cho con đi học, con tuyệt đối không được quên.”

Chị dâu ngồi cạnh , mặt sầm xuống, hất đũa bỏ đi.

Anh trai vội vàng dỗ dành vợ, rồi nâng chén rư/ợu, nói giọng nửa cợt nhả nửa cảm thán:

“Anh em trong nhà, nói nhiều làm gì. Chỉ cần sau này Tiểu đừng oán trách anh trai năng lực có hạn là được.”

Tôi ngồi bên bàn ăn, căng thẳng như ngồi trên kim châm.

Mọi ánh dồn cả về phía tôi, như ép tôi phải lập tức tỏ thái độ, phải thề thốt, phải chân nói ra rằng anh trai đối với tôi chẳng khác nào cha mẹ tái sinh, rằng tôi nhất định sẽ “nhớ ơn báo nghĩa, một giọt nước cũng hoàn trả suối.”

3.

đại học rồi, tôi gần như chẳng có nào được nghỉ ngơi.

Trong nhà nào cũng kêu .

Ban đầu, anh trai còn gửi cho tôi tiền sinh hoạt, lần một nghìn, duy trì được chừng hơn một tháng.

Sau đó, chị dâu bắt đầu liên tục gửi cho tôi đủ loại video và bài viết trên WeChat:

“Những công việc làm thêm phù hợp cho sinh viên.”

“Vừa học vừa làm ở những vị trí nào.”

“Cách xin trợ cấp cho sinh viên có hoàn cảnh .”

Thậm chí cả mấy bài trên Zhihu kể chuyện anh em ruột thương nhau, em gái cảm ơn anh trai, bên dưới là những bình luận về đạo lý phải báo đáp.

lần gửi, chị thêm một câu:

“Tiểu , em xem tình cảm anh em người ta gắn bó biết bao. chị thẳng, chứ không có ý gì đâu, chỉ mong anh em trong nhà cũng hòa thuận thôi.”

Những cuộc trò chuyện lặp đi lặp lại ấy khiến tôi nghẹt thở.

Ngày nào tôi cũng lo tháng sau lấy gì mà ăn học, ngay cả ốm cũng chẳng dám mở miệng xin thêm.

Nhưng tôi càng nhẫn nhịn, càng coi đó là điều hiển nhiên.

Kỳ nghỉ đông về nhà, đi mua sắm chị dâu và nhỏ, cứ thấy đồ chơi hay quần áo trẻ em, chị lại dùng ánh hoặc bóng gió tôi trả tiền.

“Gọi cô đi! Không gọi thì sao cô mua cho con được đồ tốt?”

Tôi trả tiền xong, chị lại cười:

“Ôi, con bé này thật thà quá, chị chỉ nói đùa thôi mà!”

Về đến nhà, chị liền cao giọng khen:

“ giỏi quá, đi học kiếm được tiền còn mua đồ cho .”

Mẹ tôi xong, cầm quần áo ngắm nghía rồi tiện miệng:

“Thế đã sao? Anh nó còn phải lo học cho nó, mua vài bộ quần áo, ít đồ chơi chẳng không ?”

Trong , học đại học chỉ như đi điểm danh, ngoài ra thì rảnh rỗi kiếm tiền, vừa đủ đóng học vừa đủ ăn, thậm chí còn dư. Đến khi tốt nghiệp thì chỉ việc lấy bằng về.

Thế , dần dần, nghỉ hè hay nghỉ đông tôi cũng chẳng muốn về.

Ít nhất nếu ở lại, tôi còn có thể đi làm thêm, tích góp được chút tiền, vừa đỡ vất vả đi học, vừa có dành thuê nhà khi ra trường.

Tôi buộc phải tranh thủ từng cơ hội kiếm tiền.

Nhưng khi tôi tìm được việc hè, mẹ lại gọi điện mắng:

“Con ích kỷ thế sao? Anh con đã lo học cho con, mà nghỉ hè con không chịu về phụ giúp gia đình à? Rồi khoản trợ cấp sinh viên nghèo, sao không chịu xin? Con chỉ chút sĩ diện mà chẳng nghĩ gì cho nhà này à?”

Tôi cầm điện thoại, nước lăn dài.

Thực ra kỳ trước, khi về trợ cấp sinh viên , tôi cũng từng định đăng ký.

Nhưng phải sân khấu kể lể gia cảnh, rồi bè bỏ phiếu, cuối nhà trường xét.

Trong khi có nhiều còn thật sự hơn, có cả giấy chứng nhận hộ nghèo.

Từ ngày chị dâu biết chuyện, chị cứ giục tôi nộp hồ sơ.

Tôi đành tới phòng cố vấn, bị thầy hỏi kỹ tình hình gia đình, mặt đỏ bừng, cuối xấu hổ nói: “Em không nộp nữa, còn nhiều cần hơn.”

Thế nhưng chuyện lại truyền đến tai vài người phòng.

Mấy ngày liền, có bóng gió:

“Có người tham thật, gì cũng muốn.”

“Muốn tiền thì cũng phải giữ chút mặt mũi chứ!”

Từ đó, tôi càng quyết tâm đi làm thêm thay về nhà.

Thế nhưng hè năm nhất, mẹ lại gọi điện, nói anh chị sắp ly hôn, chị dâu phải đi làm, chẳng trông con.

Bà còn trông mong vụ rau năm đó kiếm thêm, nợ thì vẫn chồng chất.

Bà khóc lóc: “Sau này cháu tôi không có mẹ thì sống sao?”

Tôi im lặng, không đáp.

Mẹ lại dỗ dành:

“Con nỡ lòng nào ? Về phụ mẹ một mùa hè thôi cũng không được à? Sau hè này, hợp đồng đất cũng hết rồi.”

Thế là tôi lại nhượng bộ.

Đến hè năm , mở quán nướng, thiếu người làm.

Tôi khuyên thuê thêm nhân viên, lại nói: “Lỡ lỗ thì sao?”

Chúng tôi giằng co mãi, đến khi mẹ lau nhà trượt ngã, đau lưng không cử động nổi, cũng chẳng chăm.

Tôi buộc phải vội vàng về, vừa lo cho bà, vừa làm việc nhà, vừa trông cháu.

Nhưng đổi lại chỉ là lời trách móc:

“Nếu con chịu về sớm, mẹ đâu đến nỗi này? Giờ cánh cứng rồi, chẳng coi ra gì nữa.”

Và rồi hôm nay, sau hơn một tháng làm lụng quần quật không nghỉ.

Chị dâu đưa cho tôi máy cũ nát “bù đắp”.

Thậm chí còn nói tôi tham lam, chỉ muốn máy ấy.

Chiếc máy đã bảy tám năm tuổi, tôi phát tờ rơi, làm xưởng, bưng bê nhà hàng cũng mua nổi mới.

Dù là máy rẻ, tôi cũng tự mua được.

Tôi đã năm , mà vẫn chưa có chiếc máy riêng.

Trước giờ toàn phải dày mặt đi mượn .

lần làm bài tập nhóm, không có máy, tôi chỉ biết nhận thêm phần việc đổi lấy cơ hội dùng nhờ máy .

Ngày của tôi, kín đặc: 

Học xong phải ăn uống, đi xe bus, metro, mua quần áo, nạp tiền điện thoại, phòng chia tiền nước, điện, mạng…

Mà tất cả những khoản này phải chắt chiu từ những việc làm thêm vụn vặt.

Trong giỏ hàng của tôi, có hơn chục laptop. Tôi ngắm đi ngắm lại, chọn tới chọn lui, nhưng vẫn chưa dám bấm mua.

Tôi đợi đến đợt sale 6/18, nhưng hè về còn tiền tàu xe, đủ loại chi , không nỡ tiêu.

Rồi tôi lại chờ đến 11/11.

Thậm chí, tôi còn hoài nghi:

Liệu có khi nào đến tốt nghiệp đại học rồi, tôi vẫn chẳng thể có nổi một chiếc máy cho riêng mình.

Thế nhưng là như , tôi ở trong căn nhà này sống chẳng khác nào một con chó.

Đổi lại chỉ nhận được một câu:

“Nó là thích chiếm lợi!”

Tôi chiếm gì của chứ?