Chương cuối

17

Nghe mẹ tôi nói , mặt bố tôi lạnh hẳn xuống:

“Trương Tiểu Thúy, người là do cô rước về.

Cô muốn chăm ai thì tự mà chăm.”

“Tâm Tâm còn đi học. Tôi ngày nào cũng đi làm đồng.

Không rảnh mà hạ cái ông bác bị liệt của cô.”

“Cô đi đi!”

Mẹ tôi sững sờ, rồi ré lên chói tai:

“Hồ Định Quốc! Sao anh vô tình vô nghĩa thế?! Lương tâm anh bị chó ăn rồi à?!”

Bố tôi đến mức nói không nổi, tôi đỡ lấy bố, lạnh giọng đáp thay:

“Đúng! Cả vùng mười dặm tám làng này, chỉ có Trương Tiểu Thúy là có ‘lương tâm vàng’!”

“ sao mẹ không mau cái ông bác liệt nửa người đó về nhà mẹ chăm đi?”

Mẹ tôi lí nhí:

“Không … chồng tôi không đồng ý sao…”

Tôi bật :

“Ông ta không đồng ý thì mẹ không thể lén đồ ăn mang qua chăm bác sao?”

“Hồi còn sống chung nhà con, nhà có đồ ngon nào chưa kịp dọn lên bàn, mẹ không đều…

xách cái thau về cho bên ngoại sao?”

Tôi vốn định châm chọc bà.

Nhưng không ngờ — mẹ tôi như được khai sáng, sáng rực lên:

“Con nói đúng!

cứ thế đi!”

Tôi và bố đều giật vì dự cảm xấu.

Cho đến tận lần mẹ tôi… bị lần nữa, chúng tôi mới biết bà lại làm “việc ” gì…

18

Bề ngoài, mẹ tôi giả vờ đã đưa bác họ về nhà cũ; nhưng thực tế, bà lại lén sau lưng ông chồng tái hôn, ngày nào cũng sang chăm sóc bác họ: mang cơm, rót nước, dọn dẹp, giặt giũ, hạ từng miếng ăn giấc ngủ—thậm chí còn tận tụy hơn cả con gái ruột của ông ta.

Được mẹ tôi chăm như vua, chưa bao lâu bệnh tật của bác họ lại tái phát—không bệnh đột quỵ, mà là bệnh mê cờ bạc. Ông ta giấu mẹ tôi, rủ cả đám bài bạc tới nhà chơi suốt ngày.

Đợi đến thua sạch, nợ nần chồng chất, không còn đường trả—ông ta lại giống hệt kiếp trước:

chuốc thuốc mê mẹ tôi rồi bà “giao” cho mấy chủ nợ để trừ nợ.

Đám chủ nợ thay nhau làm nhục bà xong, phụ nữ tự dâng đến cửa thì tiếc gì—liền gọi thêm một đám bạn nhậu bạn bài đến “xơi ké”.

Nhưng không ngờ trong đám người bị gọi đến đó, lại có… ông chồng tái hôn của mẹ tôi.

vợ nằm trên giường, toàn thân bẩn thỉu, bị đàn ông khác tùy tiện giày vò—ông ta đến nổ phổi, lao lên đấm đá mẹ tôi tới tấp.

Kiếp trước, tôi bị làm nhục rồi chết, mẹ tôi còn nước ngắn dài, thay bác họ giải thích:

“Ông ấy không dễ dàng gì…”

Còn đời này, đến lượt chính bà chịu nhục, mẹ tôi vỡ trận ngay tại chỗ—nhảy bổ vào bác họ bị liệt, vừa vừa cào, thậm chí cắn đứt một bên tai và mù luôn một của ông ta.

Bên nhà bác họ điên tiết, kéo cả nhà sang làm um lên, đòi mẹ tôi bồi thường, nếu không sẽ báo công an, kiện bà vào tù.

Mà ông chồng tái hôn của mẹ tôi—vốn đã khinh thường bà vì “không sạch sẽ”—giờ rắc rối lớn như thế, không nói nửa câu, lập lôi mẹ tôi đi làm thủ tục ly hôn ngay trong ngày.

Mẹ tôi bị đuổi khỏi nhà, cũng không còn nơi để đi. Bác họ thì dí dao vào cổ: muốn không vào tù, thì bồi thường; không có tiền thì ở lại làm người .

Không còn lựa chọn, mẹ tôi đành chuyển tới sống trong nhà bác họ, hạ cả nhà họ ăn uống, dọn dẹp như một người làm công không lương.

19

Tôi gặp lại mẹ Tết đã sắp đến.

Tôi và chị được nghỉ đông, nên lên thị trấn một quầy nhỏ câu đối đỏ.

Chị viết chữ đẹp, tôi cắt giấy hoa; chị phối hợp ăn ý, người tới đông nghịt. Chỉ trong một tuần, chúng tôi đã kiếm đủ tiền học phí cho kỳ sau.

Đúng ấy, không biết mẹ tôi nghe từ đâu tin chúng tôi đang hàng, liền tìm tới.

tôi đang tiền, hộp bánh bích quy trước mặt đầy ắp tiền lẻ, mẹ tôi sáng rực như bắt được vàng.

“Đình Đình, Tâm Tâm, giờ các con kiếm được tiền rồi thì đừng quên gốc gác.kk

Cậu các con còn nợ hàng một khoản lớn.

Mẹ nghĩ… đứa kiếm được rồi thì năm nay trả giúp tiền cho cậu đi?”

Chị tôi đến run cả người, định miệng cãi thì tôi khẽ vỗ tay chị, ngăn lại.

Tôi cố ý nâng giọng thật lớn để mọi người xung quanh nghe rõ:

“Mẹ, ngày đó chính mẹ đập ngực cam đoan cậu rằng mẹ sẽ trả nợ thay.

Giờ mẹ lại muốn quỵt sao?”

Chị tôi lập hiểu ý, ánh đỏ hoe, quỳ sụp xuống đất khóc nức nở:

“Mẹ! Tiền chúng con kiếm được là để đóng học phí!

Mẹ lấy đi trả nợ cho người ta, con và học kỳ mới kiểu gì?”

chị tôi vừa khóc vừa run, suýt quỳ xuống dập đầu cầu xin.

Cảnh tượng này khiến dân đi chợ đều dừng lại xem.

Có người chỉ thẳng vào mẹ tôi mà mắng:

“Đúng bà ta đó! Không lo cho con ruột, lại đi hạ một lão già tê liệt!”

“Chưa nghe sao? Lão đó xấu lắm! Được bà ta chăm là còn bày bạc suốt ngày. Thua rồi còn bắt bà ta đi… trả nợ bằng thân!”

“Bà ta giúp để làm gì ?”

“Làm gì? Lấy tiếng ‘người ’ chứ gì!”

“Người cái nỗi gì! Cả vùng ai chẳng sau lưng, bảo bà ta đầu óc có vấn đề.”

“Tự con gái ruột không nuôi, lại giúp một ông anh họ, còn ôm luôn khoản nợ hàng ba vạn thay người ta.”

“Cái kiểu người như á? Sau này già, con cái cũng chẳng thèm đoái hoài đâu!”

Tiếng xì xào càng càng nhiều, càng sắc bén.

Mẹ tôi bị nói đến mức chân đứng không vững, mặt trắng bệch.

Bà ngẩng lên nhìn chúng tôi, môi run run, hình như muốn nói gì đó—

nhưng cuối cùng không nói nổi một câu, chỉ trừng oán hận nhìn chúng tôi rồi ôm mặt bỏ .

20

Tôi cứ nghĩ, sau bị dân làng mắng cho mất hết mặt mũi, mẹ sẽ biết sợ—kiếp này chắc chắn không dám dính vào chuyện trả nợ giúp cậu nữa.

Nhưng không ngờ, bà giống như muốn cố chấp tranh một hơi, thừa nhà bác họ đi chúc Tết họ hàng, bà lén sạch cả nhà người ta: thóc lúa hoạch cả năm, đàn gà vịt ngan ngỗng, con lợn nuôi cả mùa đông, đến cả mớ thịt hun khói treo ăn Tết… tất cả đều bị mẹ tôi trụi.

Đợi đến bác họ và gia đình đi về, thứ họ nhìn chỉ là… một căn nhà trống trơn.

Mẹ tôi thì cầm biên lai nộp hàng, hớn hở nói cả nhà bác họ:

“Bác xem này! Tôi giúp nhà bác làm chuyện to bằng trời!”

“Năm nay hoạch khá lắm, cả lợn cả gà cả lúa cũng được hơn ba nghìn. Tôi trả hàng hết rồi!”

“Một năm ba nghìn, chúng ta ráng chút, cố gắng mười năm là xong nợ! Đến đó vợ và chồng tôi có thể về quê ăn Tết, không cần trốn chui trốn lủi nữa—đó chẳng chuyện sao?”

Mẹ tôi tưởng cả nhà bác họ sẽ cảm động khóc lóc, cúi đầu cảm ơn .

Kết quả—

bác họ và cả nhà gần như chết bà tại chỗ.

Họ coi tài sản cả năm trời là mạng sống. Bị sạch để trả nợ cho người ngoài, lại không hề hỏi một lời—làm sao chịu được?

Ngay ngày 30 Tết, mẹ tôi bị cả nhà bác họ đuổi khỏi cửa.

Không nơi nương tựa, bà đành về nhà ngoại.

Cậu và mợ vốn dĩ muốn “xài miễn phí” sức lao động của mẹ tôi, nhưng không ngờ, chiều 30 Tết, bàn tiệc đầy thịt cá trước mặt, mẹ tôi lại đỏ hoe :

“Nhà sum vầy thế này… mà vợ và chồng tôi vẫn đang trốn nợ bên ngoài… thiệt tội nghiệp…”

Cậu mợ chỉ hắng giọng, không coi lời bà gì.

Nhưng đến mùng Một, mẹ tôi đã cho họ “món quà năm mới” kinh hoàng——

Bà dẫn cả nhóm cho vay nặng đến nhà cậu tôi.

Mẹ tôi nói rằng, để bên kia có thể “về quê ăn Tết”, bà đã vay nóng để trả toàn bộ nợ hàng giúp .

Sợ cậu không hiểu, bà còn giải thích rất “có lý”:

“Nợ hàng thì về là bị bắt đi tù.

Còn nợ vay nóng thì chỉ cần trả đúng hẹn là được về nhà!”

Vừa dứt lời, mấy kẻ cho vay lập nhào lên, giữ chặt cậu tôi, ép ông ấy đặt dấu vân tay vào hàng loạt giấy nợ.

Mẹ tôi đứng bên rạng rỡ:

“Người một nhà thì biết đùm bọc nhau chứ!”

“Các anh chị cố gắng trả nợ giúp nó trước đi. Đợi họ về rồi, tôi đảm bảo họ sẽ làm vài mâm lớn để cảm ơn nhà !”

21

Tối mùng Một, mẹ tôi chết.

Bọn cho vay nóng vừa đi khỏi, cậu tôi đã vác chiếc ghế gỗ đập thẳng vào đầu mẹ tôi.

Cậu và mợ bà đến mức máu me đầy người, suýt chút nữa mất mạng ngay tại chỗ.

Mẹ tôi bỏ khỏi nhà cậu, nghĩ đến người duy nhất từng “được bà giúp” là bác họ, chắc chắn ông ta sẽ cửa cho bà—

vì bà đã nửa năm trời hạ ông ta như người , rồi còn lấy thân trả nợ cho ông ta.

Nhưng không.

Cả nhà bác họ ghét bà thấu xương.

Không cho vào nhà, còn tạt thẳng một xô phân lên mặt mẹ tôi:

“Đồ sao chổi! Cút!”

Mẹ trối chết đến nhà —người bà đã trả hết nợ hàng cho.

Không ngờ và thím đã về nhà ăn Tết.

Mẹ tôi mừng húm, đập cửa:

“ út! cửa đi! Tôi giúp nhà trả hết nợ rồi! Giờ về quê ăn Tết được rồi!”

Cửa hé , nhưng chỉ hiện khuôn mặt lạnh như đá.

Thím tôi bịt mũi, ghê tởm nói:

“Chị anh ly hôn lâu rồi, đừng có nhận họ hàng lung tung.”

cũng bịt mũi, giọng khó nghe:

“Tự chị đòi làm bảo lãnh, tự chị đòi trả nợ, chứ ai nhờ chị?

Được rồi, tôi coi như nợ chị một ân tình. Chị đi đi.”

“Đợi vài hôm tôi làm cỗ mời họ hàng, đó chị đến ăn bữa cơm là xong ân tình.”

Nói xong đóng sầm cửa.

Mẹ tôi run bần bật, muốn xông vào , nhưng cánh cửa đã khóa.

Bị hắt hủi liên tiếp, mẹ tôi cuối cùng mới nghĩ đến chúng tôi.

Bà muốn quay về, muốn xin bố tôi tái hợp.

Nhưng trời mùng Một tuyết phủ dày, đường trơn như băng.

Mẹ tôi lê từng bước, đến cách nhà chưa đầy 100 mét, chân trượt, ngã xuống con mương sâu bên đường.

Đêm đó, nhà nhà sum họp, tiếng pháo nổ vang khắp nơi.

Không ai nghe tiếng kêu cứu yếu ớt của mẹ.

Không ai biết bà chết nào.

Cho đến ba ngày sau, tuyết tan, người ta mới phát hiện thi thể bà lộ từ dưới lớp băng.

Nực thay——

Người phụ nữ sống cả đời “tích đức, làm điều ”, cuối cùng những kẻ được bà giúp:

•         một người không chịu bỏ nổi tiền hòm cốt

•         một người tuyên bố đã cắt đứt quan hệ

•         còn lại thì né sạch như tránh ôn dịch.

Mẹ tôi chết lạnh, chết vô thừa nhận.

Cái chết của bà, chẳng ai thật sự buồn—

chỉ còn lại đứa con mà bà từng bỏ mặc.

22

Cuối cùng, bố tôi vẫn không nỡ.

Ông toàn bộ tiền dành dụm cả mùa hè—từ việc bắt lươn, câu cá, bắt nhái— lo liệu hậu sự cho mẹ tôi.

Ngày mẹ hạ táng, những người từng được bà giúp, không một ai đến.

Dân làng bàn tán sau lưng:

“Họ không dám tới vì sợ nhận mặt, rồi bị ông Hồ tới đòi tiền lo hậu sự.”

Cay đắng hơn là—

chuyện chưa qua bao lâu, thì cậu mợ lại dẫn người tới đào mộ mẹ tôi lên.

Nghe nói sau bà chết, bọn cho vay nặng liền quay sang ép cậu trả tiền.

Ba vạn rưỡi tiền gốc, cộng thêm chồng , chỉ một tháng đã thành ba vạn tám.

Cậu tôi trả không nổi, dứt khoát luôn tro cốt của mẹ tôi, gả bà cho một người đã khuất, làm “minh hôn”.

bố tôi biết tin, vội tới ngăn thì—tro cốt mẹ tôi đã bị mang đi hợp táng người ta.

Ông chỉ biết thở dài, bất lực quay về.

—

Năm sau, chị tôi thi đại học và trở thành thủ khoa toàn huyện, đậu vào Thanh Hoa – Bắc Đại.

Năm tôi lên cấp 3, bố tôi nghe lời tôi khuyên, giao lại ruộng vườn cho người ta canh tác, rồi tiền thưởng thủ khoa của chị tôi, về thị trấn thuê đất trạm phế liệu.

Không ngờ trùng đợt giải tỏa của huyện, trạm nhà tôi kiếm lời như nước.

Ba năm sau, tôi thi đại học, đỗ vào cùng trường chị—xếp hạng top 3 toàn huyện.

Một ông già chuyên đi ve chai, mà nuôi được đứa con cùng đậu thanh hoa – bắc đại.

Ngay lập , bố tôi trở thành người nổi tiếng trong huyện.

Thậm chí, đến cả sách vở ông nhặt được từ ve chai, cũng có người đến trả giá cao chỉ để “xin vía” nhà có thủ khoa.

Vài năm sau, tôi và chị làm việc ở thủ đô, ổn định rồi muốn đón bố lên sống cùng để hưởng tuổi già.

Nhưng ông lắc đầu :

“Bố quen ở đây rồi.

Trạm ve chai mỗi ngày đông vui, ồn ào náo nhiệt, bạn già nhiều, bố không muốn đi đâu cả.”

Cuối cùng, bố dùng toàn bộ tiền tích góp từ việc phế liệu,

cho tôi và chị, mỗi người một căn nhà ở thủ đô.

Kiếp này,

không có mẹ tôi—người phụ nữ “ bụng quá mức”,

ba bố con chúng tôi sống rất hạnh phúc.

[ Hết ]