Chương 5

7.

Mặc dù những năm gần đây đoàn kịch vẫn có đà phát triển, nhưng thực chất nội bộ đang dần cũ kỹ:

– Diễn viên lớn tuổi,

– Kịch bản lặp lại, thiếu sáng tạo,

– Khán giả trẻ dần xa rời sân khấu.

Tôi hiểu: nếu không thay đổi, sẽ là chết dần trong hào quang cũ.

Tôi bắt đầu cải tổ toàn diện – mạnh tay, không kiêng nể.

Công khai phát động cuộc thi tuyển chọn toàn tỉnh, mở rộng cửa cho tài năng trẻ.

Với sự hỗ trợ truyền thông, cuộc tuyển chọn nhanh chóng thu hút sự chú ý rầm rộ.

Trẻ em và phụ huynh thi nhau ghi danh lớp đào tạo vở cải lương, kịch cổ.

Trong số các trung tâm nghệ thuật mới mọc lên, nổi bật nhất là cái tên: “Tây Sương Nghệ Thuật”.

Nghe đâu, người sáng lập là một nữ nghệ sĩ đoạt giải Vàng toàn quốc về vai Hoa đán Kinh kịch.

Tôi nheo mắt.

Tên này… nghe quen.

Tôi được mời đến “Tây Sương Nghệ Thuật” làm cố vấn chuyên môn.

Nhưng ngay khi bước đến cổng trung tâm, tôi đứng khựng lại.

Trên bức tường trưng bày trước cửa — là ảnh chụp cỡ lớn của Cao Huy và Lâm Quyên, cả hai đều mặc phục trang cổ trang, tay trong tay tạo dáng như đôi phu thê nghệ sĩ mẫu mực.

Ngay bên dưới là hình ảnh Cao Diệu Thiên — con trai tôi, nhưng đang hóa thân thành nàng Ngọc Nhi.

Tóc dài, môi đỏ, mắt mi cong vút như thiếu nữ — vẻ đẹp mong manh nhưng đầy chấn động.

Kiếp trước, tôi từng mơ hồ cảm nhận Diệu Thiên có xu hướng nữ tính, thường lén mặc đồ của tôi, tô son, soi gương.

Đến khi tôi phát hiện ra con định đi phẫu thuật chuyển giới, tôi hoảng loạn.

Tôi không đánh, không mắng.

Chỉ chọn cách ăn ngủ cùng con, học tâm lý học, điều chỉnh từng bước… để dẫn con ra khỏi cảm xúc cực đoan, quay lại làm chính mình.

Vậy mà bây giờ… Cao Huy không những không can thiệp, mà còn cùng Lâm Quyên tạo điều kiện cho con đắm chìm trong vai diễn nữ.

Không phải tôi phản đối tự do cá nhân.

Tôi chỉ biết:

Một đứa trẻ chưa định hình được giá trị bản thân — nếu bị người lớn dẫn dắt sai cách, có thể hỏng cả cuộc đời.

Tôi đi ngang qua cửa sổ lớp học.

Bên trong, Lâm Quyên đang cầm cây thước gỗ, nghiêm nghị sải bước giữa hàng dài các bé gái đang tập “lắc eo, uốn thân”.

Chỉ có một mình cô ta làm hướng dẫn.

Không có trợ giảng.

Không có người hỗ trợ kỹ thuật.

Những đứa bé nhỏ tuổi, mỏng manh — phải tự uốn lưng, tự giữ thăng bằng, tự hứng chịu rủi ro.

Tôi quay sang cán bộ của Phòng Giáo dục đi cùng:

“Những động tác như thế này phải có người đỡ phía sau.

Trẻ em khớp mềm, một sơ suất có thể dẫn đến gãy cột sống.

Đây không phải nghệ thuật, mà là sự vô trách nhiệm trá hình.”

Lãnh đạo còn chưa kịp ra quyết định thanh tra thì…

Bi kịch đã xảy ra.

Một bé gái trong lúc tập luyện đã khóc lóc vì đau lưng, nhưng Lâm Quyên không cho nghỉ, còn ra lệnh cho Cao Diệu Thiên bước lên… dùng chân giẫm mạnh vào thắt lưng bạn ấy.

“RẮC!”

Tiếng vang sắc như xé trời.

Cô bé gãy đốt sống lưng, liệt nửa người, từ nay chỉ có thể nằm trên giường.

Một lần nữa, tôi đứng nhìn thế giới của họ sụp đổ.

Nhưng lần này —

Tôi sẽ không cứu.

8.

Gia đình bé gái bị liệt sau buổi huấn luyện sai lầm, cùng thân nhân của họ, ngày nào cũng vây kín cổng nhà Cao Huy, đòi một lời giải thích và khoản bồi thường xứng đáng.

Không còn ai thương cảm.

Không còn ai bênh vực.

Thứ nghệ thuật “hào nhoáng” mà họ từng khoe khoang – giờ biến thành vết máu chưa kịp khô.

Trong lúc mọi thứ đang hỗn loạn, Lâm Quyên lại lén chuyển tên pháp nhân của trung tâm nghệ thuật sang mẹ của Cao Huy.

Và còn đẩy Cao Diệu Thiên ra gánh tội thay.

Một đứa trẻ vị thành niên – bị ép đứng giữa búa rìu dư luận, gánh vác hậu quả của một sai lầm chết người.

Mẹ Cao Huy vốn có bệnh tim nhẹ, nhịp tim không đều.

Bà ta tính khí yếu, chỉ cần có chuyện trái ý là ôm ngực than thở, hốt hoảng đòi nhập viện.

Thế nhưng, lúc này, Lâm Quyên lại gục đầu vào ngực Cao Huy, nước mắt tuôn như mưa:

“Bà ấy chỉ giả vờ thôi! Lúc chị Chi Mai còn là con dâu, có bao giờ bà than bệnh?

Giờ em gả vào rồi thì ba ngày một cơn, năm ngày một lần nhập viện…

Chẳng qua là muốn hành em thôi!”

“Nếu không phải vì bà – và vì phải lo cho Diệu Thiên, cái đứa tính cách đặc biệt ấy…

Thì em cũng đâu cần gồng lên gánh cả đám trẻ con học hát.

Cũng đâu xảy ra chuyện như bây giờ!”

“Mẹ già rồi… có bị kiện, người ta cũng chẳng xử nặng được đâu.”

Cô ta nói thế — trước mặt Cao Huy, trước mặt những người hàng xóm, và cả con trai riêng của chính mình.

Một cú lật mặt trần trụi.

Không còn mặt nạ. Không còn che giấu.

Chỉ còn một người phụ nữ sẵn sàng giẫm lên bất cứ ai – kể cả người già, trẻ nhỏ – miễn là mình sống sót.

Cái chết của bà Cao đến đột ngột.

Ngay giữa lúc Lâm Quyên đang oán trách và đùn đẩy trách nhiệm, bà ôm ngực, co quắp, ngã lăn ra sàn – lên cơn nhồi máu cơ tim, tử vong ngay tại chỗ.

Cả thành phố này không lớn.

Mà trong giới cải lương – một cái hắt hơi cũng có thể lan ra ba đoàn kịch.

Tôi sớm đã biết rõ toàn bộ sự việc.

Kiếp trước, tôi ngày đêm chăm lo, bồi bổ, bưng thuốc đút cơm, kéo bà sống đến tận 83 tuổi.

Còn hiện tại – dưới tay Lâm Quyên, chưa tới 60 tuổi, bà đã vội “một đi không trở lại”.

Gia đình nạn nhân – thấy đã có người chết – cũng không dám làm lớn thêm.

Mọi chuyện kết thúc trong im lặng.

Không ai thắng. Không ai được tha thứ.

Chỉ là — họ sống trong nỗi ám ảnh đến hết đời.

Trung tâm nghệ thuật “Tây Sương” buộc phải đóng cửa.

Còn Cao Huy và Lâm Quyên – vì danh tiếng đã nát, chẳng thể bám víu vào bất kỳ đoàn chính quy nào nữa –

Đành phải quay lại làm “gánh hát rong”, ngược xuôi khắp làng quê, dựng rạp thuê sân, hát vai Trương Sinh – Thôi Oanh Oanh giữa đám chợ tạm.

Cao Huy từng ngẩng cao đầu với danh hiệu “cử nhân sân khấu duy nhất toàn đoàn”, nay phải bỏ cái mặt sĩ diện, gồng gánh từng vai diễn cũ nát để kiếm cơm.

Cùng năm đó, đoàn kịch chính thức cải tổ thành Trung tâm Nghệ thuật Thành phố.

Tôi, Chi Mai – chính thức được bổ nhiệm làm Giám đốc trung tâm.

Vị trí mà Cao Huy từng giành lấy bằng thủ đoạn – nay tôi đạt được bằng năng lực thật sự.

Và rồi, tôi phát hiện ra:

Những năm tháng Cao Huy than “bận rộn”, “phải đi công tác”, “phải luyện vở đêm khuya” –

Thật ra chỉ là cái cớ để anh ta và Lâm Quyên ôm nhau trong căn biệt thự bí mật ở ngoại ô.

Giờ đây, trung tâm vận hành rất ổn định.

Đoàn kịch cũng đổi mới mạnh mẽ, bắt đầu thu hút sinh viên sân khấu trẻ từ các trường đại học – thậm chí có cả nghiên cứu sinh từ học viện nghệ thuật gửi hồ sơ về xin ứng tuyển.

Lúc ấy tôi mới hiểu:

Cái “mác sinh viên đại học sân khấu” mà Cao Huy từng mang theo người —

Chẳng qua chỉ là ánh sáng của bóng đèn cũ kỹ.

“Chị Đặng,” – một nhân viên gọi tôi, tay ôm một thùng đồ cũ.

“Đây là một số vật dụng cũ của đoàn trước đây, chị xem nên xử lý sao ạ?”

Tôi gật đầu, nhẹ nhàng bước tới.

Đến lúc tôi chọn lọc quá khứ, rồi chỉ giữ lại những gì xứng đáng.

Những năm gần đây, tính cách của Tôn Hiểu Lệ cũng dần trở nên trầm lặng hơn, không còn nhiều lời nhiều chuyện như trước.

Cô ấy đối với tôi luôn giữ thái độ dè dặt, lễ độ.

Tôi cũng không cố tình gây khó dễ.

Chỉ là nhân viên dưới quyền nhìn sắc mặt đoán ý, tự động để cô ấy mãi mãi làm hậu cần, không bao giờ được trở lại sân khấu.

Khi lục đồ cũ trong kho đạo cụ, tôi bất ngờ thấy lại một cây trâm phượng bằng ngọc xanh – thứ năm xưa tôi từng cố tình giấu dưới lớp phục trang biểu diễn.

Tôi nhặt nó lên, lau sạch, rồi đặt vào tủ trưng bày cạnh bộ điểm túi lục phỉ – như một cách chấm dứt một đoạn chuyện cũ.

Nhưng thứ khiến tôi đứng sững thật sự không phải cây trâm.

Mà là một cuốn sổ tay cũ sờn mép.

Bìa lật ra, có đề tên “Cao Huy” – nhưng nét chữ lại hoàn toàn xa lạ với tôi.

【Quyên à, cuối cùng anh cũng đỗ đại học rồi, tất cả là nhờ em…】

Tôi ngồi xuống, lặng lẽ lật từng trang.

Từng dòng chữ – như từng lưỡi dao cắm chậm rãi vào lòng.

Năm đó, Cao Huy bị tai nạn khi đi gặt thuê – tay phải bị xe lúa kẹp nát, gần như tuyệt vọng vì không thể viết được nữa.

Là Lâm Quyên, ngày nào cũng đến hát cải lương cho anh ta nghe, vỗ về anh ta, khuyên anh ta học viết tay trái.

Rồi cuối cùng – anh ta đỗ.

Đỗ xong, anh ta đã định về cưới cô.

Chỉ là, Lâm Quyên gả cho người khác vì áp lực gia đình.

Và tôi – người có cha làm đoàn trưởng, có quan hệ rộng, có vị trí trong đoàn kịch –

Trở thành “giải pháp thay thế tiện lợi” cho một thanh xuân dang dở.

Một cuộc hôn nhân được sắp đặt, ngụy trang bằng lời yêu.

Tôi bỗng bật cười.

Nếu tôi không phải “người trong cuộc”, có lẽ tôi cũng sẽ cảm thán đây là mối tình đáng tiếc giữa hai người tài sắc.

Nhưng tôi là ai?

Tôi là người bị lợi dụng để “tiết kiệm mười năm phấn đấu”.

Là người dành cả thanh xuân gồng gánh, cuối cùng chẳng có nổi một lời cảm ơn.

Không lạ gì nét chữ trên tờ giấy tố cáo năm đó lại xa lạ đến vậy.

Càng nghĩ, tôi càng cảm thấy mình từng sống quá mù quáng.

Tôi thở dài, khép lại cuốn sổ, đứng dậy rời khỏi kho đạo cụ.

Vừa bước ra, tôi bắt gặp một cô gái trẻ đứng trước cửa trung tâm nghệ thuật.

Cô ấy trang điểm kỹ lưỡng, dáng người cao lớn, bước đi uyển chuyển như cành liễu trong gió.

Tôi không hiểu sao lại liếc nhìn kỹ hơn – ánh mắt của người từng làm mẹ như tôi có thể cảm nhận được điều gì đó mơ hồ.

Cô gái ấy bước thẳng tới, giọng dịu dàng:

“Mẹ… con bị dì Quyên đuổi khỏi nhà rồi.

Xin mẹ… cho con ở lại.”