Chương 2

“Nếu chị đã không cho con bé Yến đi học, thì cũng không ép.”

“ đi hỏi thử mẹ con bé Hoa trong , bà ấy cũng từng nói với lần là cho con bé đi học lắm.”

Nói rồi, mợ xoay người bước đi.

“Á! Khoan đã, đừng đi mà… dâu ơi!”

Ban đầu mẹ tôi còn định giở trò kén cá chọn canh, đòi mợ chi tiền cho anh hai.

Nhưng mợ không hề mắc mưu, cũng chẳng chịu nhún nhường.

Mẹ tôi quýnh lên, vội vàng kéo tay áo dì :

“Tiểu Lệ, ngồi xuống đã, … chị suy nghĩ đã!”

4

Mẹ tôi không ngu, bà rõ – con đường học hành mới là con đường .

Trong có anh Vương Bình, học cấp hai mà đã được làm kế toán xã, ngày ngày kẹp tài liệu đi tới đi lui, trông oai phong chỗ nói.

Lý Cường cũng là người học hành rồi mới đi làm công, nghe nói vì chữ, toán, nên rất được chủ quý, thường giao cho việc nhẹ nhàng, lương còn cao người khác chục đồng mỗi tháng.

Nhưng người khiến cả bàn tán nhiều nhất, là chị Lưu Anh – con gái nhà họ Lưu ở đầu .

Lúc ấy, nhà họ Lưu cho con gái đi học cũng từng bị dân cười nhạo.

nhưng chị Lưu Anh sự giỏi giang, lần nào cũng đứng nhất khối, sau đó học luôn lên trung cấp chuyên nghiệp.

nghiệp xong, không được phân công công việc ổn định, mà còn gả vào nhà chồng rất .

“Bà không đám cưới con bé Anh à? Mẹ chồng nó cho hẳn hai vạn tiền sính lễ đấy! Hai vạn cơ mà!”

“Chưa , bố chồng nó là giám đốc nhà máy, cưới xong liền cho trai nó vào nhà máy làm luôn!”

Đêm xuống, ánh đèn dầu chập chờn, mẹ tôi ngồi dưới ánh đèn vẽ ra viễn cảnh đẹp của tôi sau khi được đi học.

“Quan trọng là không mất tiền! Tiểu Lệ nói học phí cho con bé. chẳng phải quá sao?”

“Vậy sao không cho hai thằng kia? Bảo nó giúp đại con cả hay con hai cũng mà?” – cha tôi thắc mắc.

Lúc đó, cả cha lẫn mẹ tôi đều nghĩ như nhau:

“Ôi dào, Tiểu Lệ có mỗi đứa con trai thôi mà.”

“Tôi nghe giọng con bé, hình như có thêm một đứa con gái nữa, tài trợ học hành coi như nuôi làm con gái nuôi vậy.”

“Cơ mà tôi chẳng hiểu, nếu giúp đỡ thì tài trợ con trai không phải con gái à?”

“Nhưng nếu nó đã thích con bé Yến, thì cứ con bé đi học đi! Nó bỏ tiền, sau già rồi con bé Yến còn giúp đỡ được.”

“Chẳng lẽ anh con trai đi cho người ta lúc về già à?”

Dưới ánh đèn dầu leo lét, cha tôi lắc đầu như trống bỏi.

Con trai thì sao có thể đi phụng dưỡng người ngoài chứ?

“Con bé Yến thì khác, vẫn là người nhà nuôi nấng, nó trả học phí thôi mà.”

“Ngày thường con bé vẫn làm việc nhà như bình thường, sau học xong có thể gả cho nhà chồng , lúc đó tiền sính lễ vẫn là của .”

“Còn dưỡng già? Con gái đã gả đi thì như bát nước hắt ra rồi, dù gì nó cũng là người ngoài, nếu nó nuôi Tiểu Lệ thì cũng chẳng ảnh hưởng gì nhà ta!”

Khi ấy tôi mới năm tuổi, ngơ ngác mơ hồ.

Nhưng tôi vẫn hiểu: mợ dâu tài trợ tôi đi học, trong mắt cha mẹ tôi – là một thương vụ chắc thắng, không lỗ.

5

cứ mà được quyết định.

Đó là mùa hè vui vẻ nhất kể khi tôi chào đời.

Tôi sắp được trường rồi!

Ngay trong kỳ nghỉ hè, mợ đã nhờ anh hai dạy tôi học sách giáo khoa.

Cũng chính lúc đó, tôi mới lý do thực sự khiến mợ chọn giúp tôi đi học.

Hóa ra không phải chọn bừa, mà là mợ đã tính toán kỹ càng .

“Yến Yến, tập của Hạo Hạo là do con làm đúng không?”

Anh hai học lớp Một, môn Toán với Văn đều do mợ dạy, tập cũng do mợ chấm.

Chạm phải ánh mắt mợ, tôi chần chừ gật đầu, trong lòng còn bị trách mắng.

Không ngờ mợ nhẹ nhàng xoa đầu tôi.

“Mợ đã rồi, nét chữ khác hẳn, mềm mại nhiều, viết cũng đẹp .”

Mợ nói, anh hai cuối cùng cũng thú .

Rằng ở nhà, mỗi lần học , anh đọc thuộc lòng một lần là tôi có thể nhại theo gần y hệt.

vựng, đánh vần, tính toán – tôi sớm đã viết 26 chữ trên cát, đếm 1 tới 100.

là anh hai “khôn ngoan” đem luôn tập giao cho tôi làm.

Tan học, có lúc tôi đang cùng chị cả làm việc sau núi, anh hai vác chạy thẳng ra sau núi.

Giảng cho tôi một lượt, rồi đưa tập cho tôi làm.

Có phần tôi cũng chẳng hiểu lắm nhưng tôi có thể nhìn mẫu mà bắt chước, cứ làm theo.

ra… tất cả đều là ý của chị cả.

Chị tôi thông minh, nên bảo anh hai lén lút dạy tôi học.

Anh hai nhỏ do chị nuôi lớn, nên rất nghe lời.

Khi chúng tôi ở sau núi, luôn là chị một làm việc, còn anh hai thì giảng cho tôi.

Đó là bí mật của ba chị chúng tôi, cho khi bị mợ phát hiện.

“Yến Yến, con là một mầm non học hành rất sáng giá.”

“Phải trân trọng thiên phú mà ông trời ban cho, thay đổi vận mệnh của chính .”

Mợ xoa đầu tôi, dịu dàng nói.

Lúc ấy tôi vẫn chưa hiểu, “vận mệnh” là gì.

Nhưng… tôi , khi học giỏi, tôi mới không trở thành như chị gái trong – những người không được đi học, mới mười tuổi đã bị ép gả chồng.

Mùa hè năm ấy, chị cả chăm sóc tôi, ngay cả việc đun củi cũng không cho tôi làm, một mực tôi học hành.

Ngoài ra, trong lòng tôi còn có một niềm mong chờ nho nhỏ.

Anh hai, anh cả đi học đều có sách.

Giờ, tôi cũng sắp có rồi!

Tôi nhớ những ngày cùng chị làm ruộng ngoài đồng, thỉnh thoảng đứa lớn tan học, đeo sách đi ngang qua – từng bước, từng bước trông oai phong.

Lúc ấy, tôi ngưỡng mộ lắm.

Mà giờ đây, tôi cũng sắp giống tụi nó rồi.

Tôi cũng đeo sách, bên trong là những quyển sách chứa đầy tri thức, rồi chạy băng băng trên cánh đồng với niềm tự hào rực rỡ.

Tôi mong chờ mãi, mong từng ngày.

Cho đêm ngày khai giảng, khi tôi đầy háo hức hỏi mẹ:

“Mẹ ơi, mai con đi học rồi, sách của con…”

Mẹ giật đập tay lên trán:

“Ôi trời, xem trí nhớ của mẹ kìa!

Mẹ quên mất là mai con cũng phải đi học.”

Nói rồi, bà cúi xuống lục lọi trong tủ, mò ra một túi nhựa đen to tướng, phẩy phẩy hai :

“Nhà vải rồi, ngày mai con dùng đựng sách nha.”

Tôi chết sững.

Rõ ràng mới hai hôm , tôi còn mẹ may hai bộ đồ mới cho anh cả…

6

là ngày khai giảng, tôi xách theo một túi nhựa đen to đùng trường.

Hôm đó là mợ dắt tôi đi nhập học.

Mợ nhìn túi tôi đang cầm, khẽ cau mày, rồi xoay người vào nhà lấy ra một túi vải cũ.

Mợ nói đó là của anh Toàn hồi học tiểu học, giờ tôi dùng đựng sách là vừa khít.

trường, mợ đóng học phí cho tôi.

Tôi lặng lẽ nhìn những tờ tiền, có tờ lẻ, có tờ chẵn, trong đầu cứ nghĩ:

“Trời ơi, nhiêu đây là bao nhiêu tiền vậy chứ…”

Sau khi báo danh xong, mợ cúi người, ngồi xổm xuống mặt tôi:

“Yến Yến, đừng . Mợ không cần con phải phụng dưỡng khi về già đâu.”

Hiển nhiên, mợ đã ánh mắt tôi dán vào tiền nên nói vậy an ủi tôi.

đó, ngay tại nhà tôi, mẹ tôi từng nói mặt mợ rằng:

“Con phải cố học hành, đừng quên ơn mợ. Sau con cũng là nửa đứa con gái của mợ rồi, phải cho mợ lúc về già.”

Mẹ tôi nói vậy, chẳng qua là làm mợ yên tâm, dễ dàng chi tiền tài trợ.

Nhưng mợ chẳng tâm đó.

Mợ nói:

“Yến Yến à, vào trường rồi, phải học . Nhưng con phải nhớ, học không phải vì mợ, mà là vì chính con, hiểu không?”

Tôi gật đầu mạnh.

Trong lòng thì âm thầm nghĩ:

“Mợ ơi, con nhất định học giỏi. Sau … cũng chăm sóc mợ.”

Nhờ sự giúp đỡ của mợ, tôi chính thức bắt đầu cuộc đời đi học.

Nhưng học hành của tôi, ngoài làm phiền mợ, thì còn làm phiền cả chị cả.

Tuy ba mẹ miễn cưỡng đồng ý cho tôi đi học, nhưng việc nhà vẫn không hề ít.

tôi được yên tâm học hành, chị cả đã gánh mọi việc.

Mùa hè nóng như thiêu, chị chẳng dám nghỉ trưa, cứ đội nắng mà làm việc mức mồ hôi đầm đìa, lưng áo ướt sũng.

Bởi chị nếu không làm xong việc đồng áng, mẹ bắt tôi ra phụ, làm lỡ dở học của tôi.