Khói Lam Chiều Trên Mái Rạ

làng chài ven sông đều biết tiếng mẹ con nhà chị Ba nghèo nhất xóm. Chồng chị mất sớm vì t.a.i n.ạ.n ghe đắm, mình chị , năm nay mới mười tuổi nhưng đã lanh lợi như con cá kèo. Nhà chị chỉ túp lều rạ xiêu vẹo, dựng dưới tán cây bàng cổ thụ. Nguồn sống chính mấy mẻ tép con, cá tạp chị bắt được ngoài sông.

Chiều nay, trời đổ cơn mưa bất chợt khiến chuyến ghe lưới chị về muộn. ngày lặn lội, mẻ lưới dính toàn bùn cá lòng tong bé tí, chỉ đủ làm mắm dở. Chị thở dài thườn thượt. Thế cơm tối nay chẳng có gì hồn.

Về đến nhà, đã đốt lửa trấu nấu cơm. dùng quạt mo cau quạt lia lịa, khói cay xè cứ bốc lên, quyện những giọt mưa cuối cùng lất phất ngoài hiên.

“Mẹ ơi, con nhịn đói từ trưa, bụng cứ kêu ủm ỉm như tiếng ếch gọi mưa vậy á!” – đưa tay xoa bụng, cười hì hì.

Chị con, lòng se . Đôi bàn tay chai sần vì ngâm nước chị khẽ run. Chị ngồi thụp xuống rổ tre, đổ mớ cá tạp . Toàn cá rô phi con, cá lòng tong vài con tép đỏ hoe. Chị phải bới móc, đãi bôi lắm mới tìm thấy thứ đáng giá: con cá bống dừa – loại cá thịt béo ngọt, to bằng gần hai ngón tay .

Con cá bống này gia tài trên mâm cơm nghèo.

Chị nhanh nhẹn vo nắm rau tập tàng hái vội dọc bờ sông. Món chính tối nay sẽ rau tập tàng nấu chút mắm nêm. Còn con cá bống?

Chị giấu con cá bống sành nhỏ, úp ngược.

“, con lấy mẹ chai dầu dừa nạo sẵn hôm qua mình trong góc nha con.”

lon ton lấy. Nhân lúc con không ý, chị bắc chảo đất lên , chút mỡ lợn còn trong hũ, rồi con cá bống nước mắm chút đường đen. Cá bống nhanh. Mùi thơm mặn mòi, ngòn ngọt cá đồng tộ lan tỏa khắp căn nhỏ. đ.á.n.h hơi thấy, chạy :

“Ôi, mẹ cá gì mà thơm dữ vậy mẹ?” – thèm thuồng quanh.

Chị vội vàng múc cá nhỏ, giấu dưới nắp vung nồi cơm: “Cá lòng tong đó con. Mà ít lắm, mình dặm thôi. Rửa tay , chuẩn bị dọn cơm.”

cơm được dọn trên tấm phản gỗ cũ kĩ. Nồi cơm trắng bốc khói . rau tập tàng nhạt thếch. mắm nêm có vài cọng ớt xiêm.

Hai mẹ con ngồi xuống. húp soàm soạp , cố nuốt trôi miếng cơm. Chị chỉ lưng , mắt cứ con.

Đến khi gần hết cơm, chị mới nhẹ nhàng mở nắp vung nồi, lấy cá bống , đặt giữa mâm. Màu cá bống tiêu đen nhánh, óng ánh mỡ, thơm lừng.

“Đây này . Cá bống dừa khô. Mẹ dành con đó. Con ráng hết, ngày mai mẹ có sức bắt cá tiếp.”

tròn xoe mắt con cá bống duy nhất. không vội , mà cầm đũa gắp miếng nhỏ, định đưa mẹ.

“Mẹ chung con mẹ!”

Chị lắc đầu, mỉm cười hiền hậu: “Mẹ no rồi. Mẹ nước thôi được. Con , cá này ngon lắm, lâu tanh.”

nghe lời mẹ, gắp con cá bống dầm cơm. từ tốn, chậm rãi, vừa nhai vừa ngước mẹ cười toe toét. Ánh đèn dầu hột vịt phản chiếu lên đôi mắt long lanh , như chứa đựng tất sự biết ơn tình yêu thương vô bờ bến.

cơm nghèo kết thúc. cơm tuy ít ỏi, nhưng con cá bống mẹ giấu đã khiến hai mẹ con nhà chị Ba trở nên trọn vẹn ngọt ngào nhất.

Tuyệt vời! Tôi sẽ viết truyện ngắn “ Chè Đậu Xanh Ngày Giáp Hạt” ngôn từ trau chuốt, giàu hình ảnh hơn, giữ nguyên âm hưởng dân dã thực tế đời sống nông thôn Việt Nam.