Chương 3

11

Ta không muốn khiến di nương khó xử, liền mở miệng nói:

“Di nương, thời thế loạn lạc, Tiểu Lục đã chẳng còn muốn đi học nữa.”

“Tiểu Lục chỉ muốn giúp di nương làm dược thiện, kiếm thật nhiều thật nhiều bạc.”

Di nương nhìn ta, kéo ta vào lòng, cùng ngồi nhìn tuyết bay ngoài cửa sổ.

“Di nương sẽ gom đủ học phí. Tiểu Lục còn nhỏ, không nên bận tâm chuyện người lớn.”

“Di nương, Tiểu Lục không còn nhỏ nữa rồi, đã bảy tuổi rồi đó.”

Di nương mỉm cười dịu dàng.

“Bảy tuổi chẳng phải vẫn là trẻ con sao? Di nương khi bảy tuổi, còn bám lấy A nương đòi ăn bánh nếp ngọt đấy.”

Nàng nắm tay ta, chấm nước trà trong chén.

Từng nét, từng nét.

Viết ra trên bàn hàng chữ hành thư phóng khoáng, hào sảng:

“Bên xác thuyền đắm, ngàn buồm vẫn vượt sóng; trước cây mục bệnh, vạn mộc lại đâm chồi.”

Thì ra, ta chưa từng biết chữ của di nương lại đẹp đến vậy.

Mà nghĩ kỹ, bao năm qua có thể sống yên ổn dưới mắt chủ mẫu, nào có ai không hiểu thế nào là che giấu ánh sáng, biết lúc nào nên giấu đi tài hoa?

“Tiểu Lục, ngày tháng trong nhà vẫn chưa đến mức không đủ cơm ăn.”

“Dù trời có sập, đã có di nương chống đỡ.”

“Nếu thật sự không xoay xở nổi, di nương bán luôn tiệm thuốc này, vẫn có bạc trong tay, nuôi Tiểu Lục đi học.”

“Chỉ cần Tiểu Lục đừng lo nghĩ chuyện gì cả, vui vẻ mà học hành cho thật tốt là được rồi.”

Ta là đứa duy nhất trong hầu phủ, qua năm tuổi mà chưa được mời thầy khai tâm.

Chủ mẫu từng nói, con của tiện tỳ thì không xứng ngồi cùng bàn học với các con của bà ta.

Khi các thiếu gia tiểu thư trong phủ đọc sách, ta thì đang giúp ma ma chất củi.

Những lời của di nương khiến ta có cảm giác, bản thân như rời khỏi một căn nhà dột bốn bề, mà được bước vào một mái ấm vững vàng không chút kẽ hở.

Trước ngày hạn nộp học phí, di nương một đồng một đồng, gắng gượng gom đủ ba lượng bạc cho ta.

Sợ ta xấu hổ khi mang cả nắm tiền lẻ đi nộp học, nàng lại sang nhà thím Tần đổi lấy bạc nguyên cả thỏi.

Lúc ấy ta mới biết, số tiền ấy là nàng đi từng nhà gõ cửa vay mượn bằng giấy nợ.

Ngay cả thím Từ – người vốn không ưa gì ta – cũng cho di nương vay tám trăm văn.

“An nương tử, đời này ta chưa từng thấy ai thương con gái đến mức này đấy.”

“Ta muốn xem thử xem, con bé Tiểu Lục nhà cô về sau có thể thành cái dạng gì!”

Di nương chỉ cười nhàn nhạt:

“Thím cứ yên tâm, con bé nhất định là người tốt nhất, có tiền đồ nhất.”

12

Đông qua xuân tới, liễu biếc đâm chồi.

Tài nghệ nấu dược thiện của di nương, cuối cùng cũng không bị chôn vùi.

Chỉ riêng canh sườn hầm hoài sơn thôi, mỗi ngày đã bán ra đến sáu trăm chén.

Một nửa trong số ấy là phải nhờ Tiểu Ca bên tiệm chuyển phát gõ cửa từng nhà đưa đến.

Dù hẻm Hoán Sa ở tận ngoại ô Thượng Kinh, nhưng bởi hiệu thuốc An Ký ngày càng náo nhiệt mà dần dần cũng trở nên sầm uất.

Ban ngày ta và di nương mỗi người một việc bận rộn.

Đến tối về nhà, nàng đếm bạc kiếm được trong ngày cho ta nghe, còn ta kể lại bài học thầy dạy hôm ấy cho nàng.

Di nương thông thạo y lý, lại mở thêm một tiệm y quán mang tên An Ký cạnh tiệm dược thiện, kê đơn bốc thuốc, chữa bệnh cho người ta.

Nàng đặc biệt giỏi điều trị bệnh hư nhược bằng dược thiện, từng chữa khỏi cho lão phu nhân của phủ tướng quân – người bệnh triền miên nhiều năm không khỏi.

Chẳng mấy chốc, danh tiếng nàng lan xa trong Thượng Kinh.

Ta thì đêm ngày dùi mài Tứ Thư Ngũ Kinh nơi căn gác nhỏ trong nhà.

Mấy lần thi khảo tại tư thục, ta đều đoạt hạng nhất, được thầy khen ngợi hết lời.

Mỗi lần như vậy, ta đều kể lại nguyên văn từng lời khen cho di nương nghe, khiến nàng mừng rỡ không thôi.

Các tiểu thư con quan khác trong lớp bắt đầu cô lập và xa lánh ta.

Chúng lén lấy bài của ta, còn nhét vỏ nho thối vào cặp sách của ta.

“Chẳng qua chỉ là đứa bị bỏ rơi, ngay cả cha là ai cũng chẳng rõ, lấy gì mà được ngồi cùng chúng ta – con gái nhà công thần – trong cùng một lớp học?”

Ta sợ rước họa vào thân, chưa bao giờ phản bác.

Chỉ là sợ di nương biết chuyện sẽ lo, nên lần nào cũng lén dọn sạch cặp rồi mới về nhà.

Nhưng cuối cùng vẫn bị nàng phát hiện.

Di nương không hề trách ta.

Trái lại, vào giờ ngọ hôm sau, nàng cố ý từ y quán rút thân ra, mang cơm đến tận học đường cho ta.

Chân giò hầm giò heo, ngỗng nấu rượu hồng, cà tím kho khô, tôm đỏ rang, rau cần xào…

Mùi thơm dày đặc lan khắp lớp học, các nữ sinh đều không kiềm nổi mà xúm lại.

Di nương vừa mở nắp hộp thức ăn, cả lớp đồng thanh “Oa” một tiếng.

Sau đó nhìn lại mấy phần cơm nguội hâm nóng lại của nhà mình mang theo, ai nấy đều thấy chẳng còn mùi vị gì nữa.

“Tang nhi, di nương bận ở y quán, chỉ kịp xào hai món đơn giản cho con, con ráng ăn tạm nhé.”

“Ngày mai muốn ăn gì, cứ nói với di nương, di nương sẽ nấu cho con.”

Mọi người xung quanh đều nhìn ta bằng ánh mắt ngưỡng mộ không giấu nổi.

“An nương tử, tôm này thơm quá, cháu có thể nếm thử không?”

An di nương nở nụ cười dịu dàng:

“Mấy món này là di nương làm riêng cho Tang nhi, các cháu muốn ăn thì phải xin ý nàng ấy đã nhé.”

Những tiểu thư từng bắt nạt ta, mặt mày bối rối rõ rệt, rụt rè lên tiếng:

“Vân Tang, chúng ta… có thể nếm thử không?”

Ta gật đầu, chia phần các món ăn ấy ra cho mọi người.

“Vân Tang, con tôm này ngon quá trời luôn á!”

“Vân Tang, món cà tím kho khô này sao lại có mùi như thịt gà thế? Rốt cuộc làm kiểu gì vậy?”

“Vân Tang, ngày mai di nương cậu mang món gì nữa vậy? Cậu cho mình… ăn cùng được không?”

13

Chỉ trong chốc lát, quanh ta đã tụ lại một đám người.

Lúc đó ta mới hiểu ra dụng ý sâu xa của di nương.

Không ngờ di nương còn lấy ra thêm một hộp đồ ăn tinh xảo hơn, bên trong là sáu chiếc bánh hoa hình thỏ.

Con thì vuốt râu bằng hai chân trước, con thì nằm dài trên cánh hoa, có con lại dùng chân sau gãi ngứa…

Mỗi chiếc đều tinh xảo tuyệt mỹ, khiến tất cả đều ngẩn ngơ.

“Đây là điểm tâm buổi trưa.”

“Tang nhi nếu học bài mệt rồi, thì nghỉ ngơi một lát, ăn chậm chậm cho dễ chịu.”

Tiểu thư nhà Ngự sử đại phu – Thịnh Hội Tiệp – nhìn ta đầy ngưỡng mộ:

“Vân Tang, cậu có thể tặng mình bốn cái bánh thỏ này không?”

Ta hơi khựng lại, đang định chia bánh thì An di nương đã lên tiếng:

“Bánh thỏ này chỉ có sáu cái thôi, ngày thường Tang nhi ở nhà cũng phải ăn ba cái mới đủ, con bé liệu có đủ ăn không?”

Ta lắc đầu.

“Tang nhi ăn còn không đủ, thì không cần chia cho người khác.”

“Chia sẻ, là khi con tự chăm sóc tốt bản thân rồi mới tính đến chuyện nghĩ cho người khác.”

“Chứ không phải cứ mãi ép lòng mình, nhường nhịn người ngoài.”

“Nếu vì thế mà người ta mang lòng oán giận, thì cũng tốt thôi – giúp con loại bỏ được một lượt người không thật tâm với mình.”

Ta liếc nhìn Thịnh Hội Tiệp, nàng chẳng những không tức giận, mà ngược lại còn mềm mỏng lại.

“Vân Tang, cậu ăn trước đi, nếu còn dư thì cho mình một cái được không?”

“Mình… dùng nghiên mực của mình đổi lấy nha, bánh thỏ của An nương tử đẹp quá trời đẹp!”

Ta gật đầu: “Được.”

14

Tan học, di nương đích thân tới đón ta.

Nàng khoác tay ta, bước qua con đường lát đá xanh trong hẻm Hoán Khê.

“Tiểu Lục trước kia ở trường bị bắt nạt, sao không nói với di nương?”

Ta chợt nhớ lại năm mình lên bốn, vừa bị đưa vào phòng củi.

Mỗi ngày đều mặc đồ rách nát, ăn cơm thừa canh cặn của chó.

Có lần ta nhịn không được nhắc đến A nương, liền bị ma ma đánh đến nỗi khóe miệng rỉ máu.

Ta chạy đi tìm phụ thân, thì thấy người đang ôm tân sủng nghe hát.

Vừa nhìn thấy ta, ánh mắt ông ta liền lạnh nhạt và chán ghét, chỉ nhàn nhạt thốt một câu:

“Đồ vô dụng.”

Câu “Đồ vô dụng” ấy, cứ như cây đinh sắt nung đỏ, đóng sâu trong lòng ta.

“Tiểu Lục sợ nếu để người ta bắt nạt, thì trong mắt di nương cũng trở thành kẻ vô dụng.”

“Di nương sẽ không thương Tiểu Lục nữa…”

“Giống như khi trước, Tiểu Lục từng toàn tâm toàn ý yêu kính phụ thân…”

“Nhưng rốt cuộc, người đến cái tên của Tiểu Lục cũng chẳng nhớ nổi…”

Tim ta ê ẩm, vô thức đưa tay chạm vào khóe miệng mình.

Thì ra, giờ không còn ai đánh ta nữa.

Vậy mà chẳng hiểu sao, vẫn cảm thấy nơi ấy như đang rỉ máu.

Trong đầu hiện lên ánh mắt của phụ thân nhìn ta thuở xưa, lạnh lẽo như đang nhìn một kẻ xa lạ.

Nước mắt rơi không ngừng, phía trước có một bàn tay mềm mại, sạch sẽ, đưa lên đỡ lấy từng giọt lệ.

“Di nương sẽ không bao giờ trách con vô dụng, chỉ đau lòng vì con bị bắt nạt thôi.”

Nước mắt ta càng rơi dữ dội.

Di nương nhẹ giọng nói:

“Tiểu Lục à, điều quan trọng nhất trên đời này không phải là người khác đối xử với ta ra sao.”

“Mà là bản thân ta đối xử với chính mình thế nào.”

“Giống như nhị ca con rời bỏ ta, nhận quận chúa nương nương làm mẫu thân, di nương cũng không oán trách bản thân.”

“Bởi vì điều đó không phải lỗi của ta.”

“Dù là cha con, mẹ con, giữa người với người đều có chỗ có thể nỗ lực, và cũng có chỗ chỉ có thể thuận theo số mệnh.”

“Những điều không thể cưỡng cầu, di nương tình nguyện tin rằng – mất ở phía Đông, rồi sẽ được bù lại ở phía Tây.”

Ta đưa tay lau nước mắt.

“Di nương chính là phía Tây của Tiểu Lục.”

An di nương bật cười:

“Phải rồi, Tiểu Lục đừng khóc nữa nha.”

15

Khi ta và di nương trở về y quán An Ký, phủ Tướng quân lại cho người đến tặng một tấm hoành phi “Huyền hồ tế thế”, cảm tạ di nương đã chữa khỏi bệnh cho lão phu nhân.

Người phủ Tướng quân rời đi, ta ngẩng đầu nhìn tấm hoành phi treo trang nghiêm trong đại đường, trong lòng sáng rỡ như có ánh nắng chiếu rọi.

“Di nương sao mà vừa biết nấu ăn ngon, lại còn tinh thông y thuật thế?”

“Trước khi Tiểu Lục gặp di nương, rốt cuộc di nương là người thế nào vậy?”

Di nương nhìn làn hơi nóng bốc lên từ chén trà trong tay, ánh mắt như đã bay về nơi xa xăm lắm rồi.

“Chuyện đó… đều là chuyện từ rất lâu, rất lâu về trước.”

“Di nương vốn là người Tùng Dương, sau theo cha mẹ chuyển đến Tô Châu sinh sống.”

“Phụ thân là viện chủ y quán ở Tô Châu, mẫu thân là thầy dạy ở thư viện, cũng là bệnh nhân của phụ thân ta.”

“Mẫu thân từ lúc thành thân đến sau này, thân thể vẫn luôn yếu, tính tình lại kén chọn, không thích uống thuốc đắng.”

“Phụ thân ta vì muốn mẫu thân khỏe lên, ngày ngày nấu cho bà đủ món vừa bổ dưỡng vừa ngon miệng.”

“Cứ thế kiên trì mười mấy năm, thân thể mẫu thân được điều dưỡng đến mức hoàn toàn bình phục, không còn chút bệnh trạng yếu nhược nào.”

“Người ngoài thường nói, thuốc tốt thì đắng.”

“Nhưng vì mẫu thân, phụ thân ta đã biến thuốc đắng thành món dược thiện ngon miệng nhất trên đời.”

“Đặc biệt là món canh hoài sơn sườn heo, là món mà cả nhà ta thích nhất mỗi khi quây quần bên lò sưởi ngày mưa.”

“Ta từ nhỏ đã chịu ảnh hưởng, sớm thầm nguyện nối nghiệp phụ thân, trở thành một đại phu cứu người giỏi giang.”

Ánh mắt di nương khựng lại, hơi tối đi một chút.

“Cho đến năm ta mười lăm tuổi, theo ca ca lên Thượng Kinh buôn thuốc…”

“Bị Mục Hoài Đình để mắt tới, cưỡng ép nạp vào phủ làm thiếp, rồi sinh ra nhị ca con.”

Giọng di nương nhàn nhạt.

Tựa như đang kể lại chuyện của người khác.

Chỉ có điều, trong từng lời nói bình thản ấy… là bao nhiêu nỗi đắng cay, bất cam, e rằng chỉ mình di nương mới thật sự hiểu rõ.