Chương cuối

11.

Từ đó về sau, không còn ai đến làm phiền tôi nữa.

Thành tích học tập của Tiểu Phỉ tiếp tục giữ vững đà tiến bộ, và đúng như mong đợi — em thi đậu vào trường trung học phổ thông danh tiếng nhất toàn thành phố.

Em không tham gia lớp học tăng cường chuyển cấp như các bạn khác, mà chọn dành cả mùa hè để cùng mẹ – chị Linh – đi vòng quanh thế giới.

Đó là lời hứa mà chị Linh đã dành cho con gái từ trước.

Ban đầu, chị còn hơi do dự, lo rằng chuyến đi sẽ khiến con không theo kịp tiến độ khi vào cấp ba.

Nhưng tôi đã thuyết phục chị:

“Chuyến đi này không đơn thuần là ‘du lịch’. Nó là một dạng ‘giáo dục cuộc sống’ mà không lớp học nào có thể thay thế.”

Tôi còn đề xuất một hình thức du lịch học tập theo chủ đề: học trong hành trình – hành trình để học.

Chị Linh nghe xong liền không chút chần chừ mời tôi cùng tham gia:

“Cô Trình à, vai trò giáo dục của em trong quá trình trưởng thành của Tiểu Phỉ là không thể thay thế.

Lần đầu làm mẹ, có nhiều điều chị chưa nghĩ tới, toàn là nhờ em hỗ trợ mà mọi thứ đâu vào đấy.

Chị thật sự biết ơn, và… thật sự cần em.”

Nghe đến đó, tôi không còn do dự gì nữa.

Sau khi dự lễ tốt nghiệp của Tiểu Phỉ, chúng tôi bắt đầu chuyến hành trình.

Trước những bức bích họa phai màu của hang Mạc Cao – Đôn Hoàng, chúng tôi mở sách lịch sử, tận tay chạm vào hơi thở ngàn năm của Con đường Tơ lụa.

Tại bãi biển cát đen ở Iceland, chúng tôi đứng trước những cột đá bazan khổng lồ, thứ từng là khái niệm mơ hồ trong sách Địa lý – “chuyển động kiến tạo mảng” – giờ hiện lên rõ ràng trong tiếng sóng gầm ngay dưới chân.

Chúng tôi cùng nhau ngắm vệt sao trên bầu trời Sahara, qua ống kính thiên văn, vành đai sao Thổ hiện lên rõ ràng đến kỳ ảo — thứ ánh sáng ấy, còn có sức khơi dậy khát vọng tri thức mạnh mẽ hơn bất kỳ buổi ôn luyện nào ở lớp học thêm.

Chúng tôi mang theo giấy thử pH để kiểm tra chất lượng nước sông ở nhiều quốc gia, dùng kính hiển vi để quan sát vi sinh vật trong đất ở các vĩ độ khác nhau.

Mối quan hệ mẹ con giữa chị Linh và Tiểu Phỉ cũng trở nên khăng khít hơn bao giờ hết.

Họ cùng nhau đứng trên đỉnh núi tuyết ở Thụy Sĩ, ngắm biển mây bồng bềnh;

cùng lạc đường khi đạp xe trong những con ngõ nhỏ ở Kyoto.

Những giây phút bất ngờ và bối rối ấy, chính là những sợi dây cảm xúc bền chặt nhất — luôn ở đó để nâng đỡ Tiểu Phỉ trong bất kỳ giai đoạn khó khăn nào trong đời.

Trong chuyến đi, Tiểu Phỉ dần học được cách nhìn thế giới bằng đôi mắt rộng mở hơn.

Ở Machu Picchu – Peru, em lặng lẽ suy ngẫm về sự hưng suy của nền văn minh Inca.

Tại những bãi biển ngập rác ở Đông Nam Á, em tiến hành khảo sát thực tế để đề xuất các phương án bảo vệ môi trường.

Ở Venice và những thị trấn cổ của Giang Nam, em so sánh sự khác biệt trong tư duy trị thủy của phương Tây và phương Đông.

Ngay từ ngày đầu tiên của chuyến hành trình, toàn bộ kế hoạch – từ lộ trình, ngân sách, đến lịch trình di chuyển – đều do Tiểu Phỉ tự mình phụ trách.

Tôi chỉ ở bên hướng dẫn cách tra cứu, sắp xếp, phân tích thông tin;

Chị Linh thì toàn tâm hỗ trợ tài chính và tinh thần.

Chị Linh là một người mẹ rất tiến bộ — sẵn sàng lắng nghe ý kiến mới, không sợ chuyện “ham chơi hại học”, mà ngược lại, luôn tạo điều kiện để con khám phá, để con tự lớn lên trong một môi trường đầy dưỡng chất.

Những trải nghiệm này với Tiểu Phỉ như những hạt giống lặng lẽ gieo vào lòng đất cuộc đời.

Rồi một ngày nào đó, những mầm non ấy sẽ phá vỡ lớp đất dày, lớn lên thành những thân cây vững chãi, đủ sức đương đầu với một thế giới phức tạp đang chờ phía trước.

12.

Cuối tuần đầu tiên sau khi vào cấp ba, chúng tôi lại gặp bạn cùng bàn của Tiểu Phỉ.

“Ghen tị với cậu thật đấy, được đi nhiều nơi như vậy.”

“Cậu không biết đâu, cả mùa hè tớ chỉ toàn học với học thôi đấy…”

Cô bé cầm món quà lưu niệm Tiểu Phỉ mang về, vừa nắn cơ bắp săn chắc mới có trên cánh tay em, vừa ngắm làn da rám nắng màu mật ong, vừa lật từng trang album ảnh hành trình mà xuýt xoa mãi không ngừng.

“À đúng rồi, cậu biết không — Tiểu Trí chuyển nhà rồi đó.”

Sau khi thi chuyển cấp thất bại, mẹ Tiểu Trí đã nhờ người quen tìm một giáo viên Vật Lý đang tại chức để dạy kèm cho cậu.

Nhưng sau khi học xong, lúc khai giảng, bà ta cầm theo bản ghi âm buổi dạy và ảnh chụp chuyển khoản để tố cáo thầy giáo đó lên Sở Giáo dục.

Nghe tin bị tố, thầy giáo kia lập tức hoàn trả toàn bộ học phí.

Người trung gian và bản thân thầy còn mỗi người bỏ ra thêm 2.000 tệ để mong được giải quyết riêng, xin rút lại đơn tố cáo.

Mẹ Tiểu Trí nhận tiền, nhưng cuối cùng vẫn không rút đơn.

Vì vậy, thầy giáo ấy bị yêu cầu viết kiểm điểm, trong ba năm không được xét danh hiệu, không được đề cử danh hiệu tiên tiến.

Dù không thể kiện ngược lại mẹ Tiểu Trí, nhưng sự việc nhanh chóng lan truyền khắp giới giáo viên.

Ngay khi vừa nhập học, Tiểu Trí bị cả giáo viên và bạn học xa lánh.

Gia đình em cũng bị hàng xóm nhìn bằng ánh mắt khó chịu, bị chỉ trỏ sau lưng.

Sau hai ngày đến trường, Tiểu Trí nổi giận đòi nghỉ học, không chịu quay lại trường thêm lần nào.

Bố của em — một người làm chức cao — cũng bị cấp trên “chơi sau lưng”, không dám tin tưởng nữa, lặng lẽ bị hạ chức, giảm lương.

Tôi chỉ mỉm cười khi nghe kể đến đây.

Trẻ con tuổi dậy thì mà, luôn thần thần bí bí, nhưng có những việc, một khi làm sai, cái giá phải trả lại rất rõ ràng.

13.

“Cũng hơi tiếc nhỉ, họ dọn đi rồi… không biết sau này cuộc sống của họ sẽ ra sao nữa…” – bạn cùng bàn của Tiểu Phỉ lẩm bẩm.

Hai cô bé ríu rít đoán già đoán non, tưởng tượng ra đủ viễn cảnh.

Đến khi bạn cùng bàn rời đi, Tiểu Phỉ thấy tôi vẫn không mảy may phản ứng gì, liền quay sang hỏi:

“Cô ơi, cô không tò mò họ sau này sẽ thế nào sao?”

“Tò mò làm gì.”

“Vì cô không ghét họ à?”

“Tuy cô cũng hy vọng người xấu sẽ gặp báo ứng… nhưng mà, đời không phải phim truyền hình.”

“Dành thời gian dõi theo họ chẳng khác nào nuôi một con rắn độc trong lòng mình – lâu lâu lại chui ra cắn một phát.

Mình đau, mà họ chẳng biết.”

“Vậy thì… cần gì chứ?”

Tiểu Phỉ im lặng một lúc, rồi gật đầu.

“Cô nói đúng thật. Em cũng không muốn để mấy người tẻ nhạt đó chiếm chỗ trong lòng mình đâu.”

“Thời gian của em quý lắm, chỉ nên dành cho những người xứng đáng thôi.”

Đúng vậy.

Thời gian và sự quan tâm của mình, nên dành cho những người xứng đáng.

Không phải những kẻ từng khiến mình tổn thương, mà là những người khiến mình muốn sống tốt hơn.

Tôi nhìn Tiểu Phỉ ngẩng cao đầu, mỉm cười rạng rỡ dưới ánh nắng.

Tôi biết, em sẽ có một tương lai rất tươi đẹp.

Và tôi cũng thế.

-Hết-