Chương 2

3.

Nhà thím Vương sát vách có cậu con út vừa thi đỗ sinh, chuẩn bị mở tiệc mừng, sang đặt mua thịt nguội và tai heo.

Gần đây thím ấy rất sốt sắng việc học hành, tiện dịp còn không quên khoe con mình thông minh lanh lợi.

“Xảo Vân à, phu quân nhà ngày nào cũng chẳng làm gì , chi bằng bảo chàng ấy đi học thử xem. Biết đâu lại đỗ công danh, làm rạng rỡ tổ tông!”

Ta đáp:

“Công danh nào phải chuyện dễ dàng như hái trái trên cây. Phúc phần như thím, đâu phải ai cũng có được.”

Thím Vương ha hả, đưa luôn tiền đặt cọc ba mươi cân thịt nguội cùng mươi cái tai heo.

Chân trước thím ấy vừa đi khuất, Tử An chạy tới, rướn người ghé vào tai ta:

“Phu nhân, người đừng nghe thím Vương nói bậy. Người cứu chàng ta tốn bao nhiêu bạc như vậy, lỡ đi học rồi đỗ đạt, chàng ta bỏ người mà đi thì biết làm sao?”

Ta khẽ gõ lên trán Tử An một cái.

Đứa này, đúng là lo xa mức.

Nếu Tịch Tự Hoài thực muốn rời đi, ta nào giữ nổi chàng.

Còn chuyện đọc sách…

Ta ngoảnh đầu nhìn về phía cửa sổ.

Chàng đang nằm nghiêng trong ghế trúc, mắt nhắm hờ.

Ta biết, chàng chưa hề ngủ say.

Lời Tử An nói, không biết chàng nghe được mấy phần.

Ta bảo Tử An vào bếp trông lửa, nước hầm thịt không được cạn, mà cũng không được sôi.

“Nô tỳ nhớ rồi!”

Tử An tuy miệng vâng lời, nhưng vẫn lo lắng dặn thêm một câu trước khi đi:

“Phu nhân, đừng tin lời thím Vương nha.”

Ta gật nhẹ đầu, ý bảo nàng yên tâm.

Ta bước đến bên Tịch Tự Hoài, đắp tấm chăn mỏng lên người chàng.

Chàng mở mắt, lặng lẽ nhìn ta.

Ánh nhìn ấy khiến tim ta đập dồn dập như trống trận.

“…Tự Hoài, chàng có muốn đến thư viện học chữ không?”

Ta đoán, Tịch Tự Hoài hẳn là biết chữ.

Chàng luôn vô tình lộ ra khí chất thư sinh nho nhã, giống như người từng đọc qua sách vở thánh hiền, học thức không hề tầm thường.

“Không muốn đi.”

Chàng nhướn mày nhìn ta, lại:

“Chẳng lẽ nàng muốn ta đi thi công danh?”

Ta lắc đầu, ngồi xuống chiếc đôn thấp bên cạnh chàng.

“Ta chỉ muốn chàng có việc để làm. Đừng nằm mãi thế này, lười nhác rồi hỏng mất.”

“Hay là ta mua một trang viên, ta dọn về nông thôn sống, xuân đến rồi, ra núi non ruộng mà dạo cũng hay.”

Tịch Tự Hoài không đáp.

Ta cũng không ép chàng.

Tay cầm lấy chiếc đế giày trong giỏ, từng mũi từng đường khâu chầm chậm.

Đây là đôi giày mới ta làm cho chàng.

Ngoài hàng cũng có , nhưng thô kệch, đế mỏng, mang vào không êm chân.

Chàng chợt nói:

“Đọc sách rất tốn bạc. Nàng cứ mua ít tuyên chỉ, bút mực về đây. Ta thử viết chữ, nàng xem có được không. Nếu đổi được bạc, coi như phụ thêm vào chi tiêu trong nhà.”

Ta ngỡ ngàng.

Tịch Tự Hoài… chàng lại chủ động nhắc đến chuyện đỡ đần việc nhà.

Trong ta vừa kinh ngạc, vừa vui mừng.

“Ừ.”

Theo hầu bên tiểu thư nhiều năm, loại giấy mực nào tốt, ta đều biết rõ.

Ta cũng không muốn mua hàng rẻ tiền, lãng phí công sức chàng.

Chữ đẹp, giấy tốt, mới có thể được giá.

“Chàng có muốn vẽ không? Ta có thể cùng chàng ra ngoài ít đá, làm màu chế mực.”

“ ta không làm nhiều, chỉ tận hưởng trình ấy là được.”

Tịch Tự Hoài lại im lặng.

Mãi lâu , mới khẽ khàng nói:

“Được.”

Muốn ra ngoài, có xe .

Còn phải chuẩn bị bánh điểm tâm, thức , trà nước lót dạ.

Việc đá chỉ là cái cớ, mục đích là để đưa Tịch Tự Hoài ra khỏi tiểu viện hẹp này, thoát khỏi bóng ma trong .

Việc mua xe và thùng xe ta giao cho Tử Bình đi lo.

Còn bút, mực, giấy, nghiên, nhất định phải tự tay ta .

Dọc đường, Tử An giọng lầm bầm suốt.

Ta bảo mua cho nàng nửa cân hạt dưa.

Thế là nàng mừng rỡ đến mức chẳng biết trời nam đất bắc là gì nữa.

Tử An cũng có ít bạc riêng, nhưng lại chẳng nỡ tiêu xài hoang phí, sống rất mực tiết kiệm.

khi được giấy bút tốt, ta nàng:

“Con có muốn học chữ không?”

“Phu nhân, con… con có thể sao?”

“Đương nhiên là có thể. ta bắt đầu từ Tam Tự Kinh nhé.”

Trên đường trở về, Tử Bình cứ chốc chốc lại nhìn ta, môi mấp máy tựa như có điều muốn nói mà không dám mở lời.

Ta nhẹ:

“Tử Bình, học cùng luôn đi. Dù sao dạy một người cũng là dạy, dạy người cũng vậy.”

ta học thuộc Tam Tự Kinh trước, tiếp tục đến Thiên Tự Văn…

“Cảm tạ phu nhân, nô tài nhất định chăm chỉ học hành.”

Tịch Tự Hoài nhìn tờ tuyên chỉ ta mang về, đầu ngón tay khẽ vuốt qua mặt giấy, nhẹ giọng bảo:

“Nàng không mua loại giấy tốt thế này đâu.”

Ta khẽ :

“Ngựa quý phải dùng yên tốt. Chữ đẹp thì đương nhiên cũng phải xứng giấy xứng mực.”

4.

Vài ngày đầu, Tịch Tự Hoài chỉ cầm bút mà ngẩn người, chẳng biết nên viết gì.

Ta cũng không giục giã, chỉ bận bịu may giày, may áo cho chàng, lại chuẩn bị các thứ dùng cho chuyến đi sắp tới.

đã mua về rồi, nuôi trong chuồng viện. Tử Bình chăm nom cẩn thận, con trông rất khỏe mạnh.

Tử An đã trông mong chuyến đá lần này từ lâu, hễ nhắc đến là mắt sáng rỡ.

Ta cũng may thêm cho mình bộ y phục mới.

Ta đối đãi tốt với Tịch Tự Hoài, nhưng với chính mình, ta càng tốt hơn.

Ta chưa từng đem hết dạ đặt lên người chàng, cũng chẳng bao giờ xem bản thân là vật phụ thuộc, càng không coi chàng là tất mình.

Thím Vương mời ta đến dự tiệc mừng con trai đỗ sinh.

Ta thấy ai nấy đều mừng lễ bằng năm mươi văn, cũng chuẩn bị đúng năm mươi văn bạc.

Người ghi sổ :

“Ai gửi lễ?”

“Là Tịch Tự Hoài.”

Người ghi chép ngẩng đầu liếc ta một cái, rồi cúi xuống viết.

Ta sợ y viết sai, nhắc:

“Họ Tịch. Tịch trong ‘tự chương chi tịch’, Hoài trong ‘hoài bão rộng mở’.”

Hôm ấy, nhà thím Vương mặt mày hớn hở, đón khách ra vào không ngớt, vui vẻ vô cùng.

Ta dẫn Tử An cùng vài cô con dâu hàng xóm ngồi cùng một bàn.

Tịch Tự Hoài vốn chẳng thích ra ngoài, càng không muốn dự tiệc rộn ràng như thế.

Tử An tuy vui vẻ, nhưng vẫn biết giữ lễ, lúc còn chừng mực hơn khi ở nhà.

Lần đầu tiên ta ra ngoài đá, đi suốt nửa ngày trời, mang về mấy giỏ tre đầy ắp.

Lúc về, Tử An dắt đi bộ, tay còn cầm thêm một túi đầy những viên sỏi nàng kỹ.

Trước hết là lọc từng viên sỏi theo màu sắc, giã vụn mịn, hòa nước khuấy đều rồi dùng vải sa lọc sạch, cuối cùng đổ vào chén sành, phủ khăn lại, phơi khô nước từng một.

Tử An thích nhất là làm những việc này.

Nàng bảo giống như đang chơi trò giả vờ nấu thời thơ ấu, vui vẻ vô cùng.

Ta không nói cho nàng biết, nếu làm khéo, làm tinh tế, này đây cũng là một nghề kiếm sống.

Tịch Tự Hoài không viết chữ.

Chàng vẽ.

đầu tiên, chính là cảnh tượng ngày hôm – lúc nhà cùng nhau đi đá.

Trong có Tử Bình vùi đầu làm việc, Tử An tươi ríu rít, ta thì ngồi xổm bên dòng suối, chăm chú từng viên đá.

Dù không vẽ rõ gương mặt, nhưng trong nét bút đều toát lên sự chuyên tâm và vui vẻ mỗi người.

họa được đề tên là: Quy Ư (歸于).

Mà ta… họ Ư (于).

Còn “Xảo Vân” là tên được bói ra khi ta mới đến phủ, rút từ ống thẻ mà thành.

ấy, Tịch Tự Hoài đem được tám trăm văn tiền .

Ta vui mừng khôn xiết, bưng bát canh gà có thêm thuốc bổ dương đến cho chàng, dặn dò:

“Canh còn nóng, chàng nhớ uống lúc còn ấm.”

Chàng nhìn bát canh, im lặng một lúc, cuối cùng vẫn uống.

Kết quả là – người hưởng thụ là chàng, người chịu khổ là ta.

Trong quãng thời gian ấy, ta lại cùng nhau ra ngoài thêm ba lần đá nữa.

Màu sắc gom được ngày một phong phú, Tịch Tự Hoài cũng được thêm mấy .

Tiền bạc đem về ngày càng nhiều, ngay Tử An cũng nhìn chàng thuận mắt hơn nhiều phần.

“Phu nhân, sao thím Vương mãi chưa tới thanh toán vậy ạ?”

Quả , đã mấy hôm trôi qua, thịt nguội và tai heo cộng lại cũng hơn một nghìn một trăm văn rồi.

Ta nghĩ có lẽ thím ấy bận mà quên, chứ chẳng hề ngờ tới – bà ta định giở trò chèn ép, định quỵt nợ.

“Đợi thêm ngày nữa. Nếu vẫn không thấy, ta đến .”

“Vâng ạ.” Tử An gật đầu, vừa đọc Tam Tự Kinh, vừa giã đá, còn thủ trông bếp lửa.

Một ba việc, vậy mà vẫn đâu ra đấy, không hoảng loạn.

Ta bèn đích thân đến nhà thím Vương.

“Ô, Xảo Vân, sao lại tới? Chẳng lẽ muốn nhờ con trai ta viết gì sao?”

“Không đâu.”

Tịch Tự Hoài viết chữ như mây bay nước chảy, đẹp đến mức thoát tục.

Ta còn chẳng thèm để mắt tới nét bút người khác nữa là.

“Thím Vương, ta tới để khoản tiền còn lại từ đơn thịt nguội và tai heo – tổng cộng là một ngàn một trăm văn.”

Sắc mặt thím ấy lập tức tối sầm.

“Ôi dào, Xảo Vân à, nói thế là có ý gì? Ta lại thiếu tiền ấy chắc? Con trai ta giờ là sinh rồi , bao nhiêu người tới đưa lễ, ta còn chẳng thèm nhận kìa. thì…”

“Thím đã không thiếu tiền, vậy thì thanh toán giúp ta đi. Số tiền ấy tuy không lớn, nhưng nếu phải làm ầm lên tận thư viện, e là cũng chẳng hay gì cho thím.”

Muốn nắm thóp một người thực ra chẳng khó.

Nhất là với những kẻ bắt đầu để tâm đến thanh danh.

Có muốn bắt nạt ai thì cũng phải làm trong tối.

Đem chuyện phơi ra ngoài sáng, thì dù con trai thím có là sinh, cũng chẳng khác gì bao người khác.

“Hừ, chờ đấy.”

Ta nhận bạc, thong thả quay về.

Vừa vào đến cửa, Tử An chạy tới:

“Phu nhân, thím Vương chịu đưa rồi sao?”

“Đưa rồi.”

“ tốt !”

Tử An vui mừng đến ánh mắt cũng sáng rỡ.

Ta không nói cho nàng biết, thím Vương rất có thể ngấm ngầm trả thù.

Chỉ dặn Tử Bình đi mua con chó dữ về nuôi.

“Chó to hay chó ?”

Tử Bình biết đôi quyền cước, mấy con chó thường thì hắn không hề sợ.

Ta gật đầu:

“Ngươi cứ lo liệu. Nhà ta cũng chẳng thiếu đồ cho chó.”

“Rõ.”

Tử Bình thoáng trầm ngâm, ánh mắt nghiêm túc.

Tử An thì không hiểu:

“Phu nhân, nhà mình nuôi chó làm gì ạ? Nuôi chó tốn cơm lắm, khỏe gấp đôi con …”

Ta không đáp, chỉ căn dặn Tử Bình phải kỹ.

Đồ dở không dùng được.

Con bé tuổi tuy còn , nhưng vì căn nhà này, cũng đã lo toan đến mệt .