Chương 1

1.

Khi tôi về đến nhà, phòng khách đã chật ních người.

Bố tôi, anh trai tôi, chị dâu tôi, và cả một nhà bên ngoại của chị dâu — đều có mặt.

Mẹ tôi thì đang lặng lẽ rửa bát trong bếp, một mình.

Vừa thấy tôi, bố liền dập điếu thuốc vào gạt tàn, giọng bực bội:

“Mau vào khuyên con mẹ mày đi, bên thông gia còn đang ở lại đây, mà bà ta còn bày ra cái trò gì không biết nữa?”

Tôi đảo mắt nhìn một vòng, hỏi:

“Sao họ lại đến đây ở?”

Mẹ chị dâu mỉm cười, giải thích:

“Ngoại của Thanh Thanh bị ốm phải nhập viện, cần người chăm sóc. Nhà này lại gần bệnh viện trung tâm, nên tụi tôi mới đến ở nhờ ít bữa…”

Bà ta chưa nói hết câu thì anh tôi đã cắt lời:

“Thôi được rồi mẹ, mẹ giải thích với nó làm gì, chẳng phải người nhà mình.”

Rồi anh quay sang tôi, giọng đầy chỉ trích:

“Không biết mẹ mày nghĩ cái gì, già đầu rồi mà còn đòi ly hôn. Mất mặt chưa đủ hay sao?”

“Mẹ tao?”

Tôi bật cười khẩy:

“Bộ mày từ kẽ đá chui ra chắc?”

“Mày…”

Anh tôi không ngờ tôi dám nói như thế, á khẩu không đáp lại được.

Chị dâu tôi – Lý Thanh Thanh – cố gắng làm dịu bầu không khí:

“Chân Ái à, anh mày chỉ lỡ lời thôi. Gọi em về cũng chỉ để em khuyên nhủ bác gái, làm lớn chuyện thế này cũng chẳng hay cho ai cả…”

“Được, tôi sẽ khuyên.”

Tôi đi thẳng vào bếp, bưng nguyên chồng bát đĩa mẹ còn chưa kịp rửa.

“Rầm!”

Tôi ném mạnh cả chồng bát xuống giữa phòng khách.

2.

Từ khi còn rất nhỏ, tôi đã hiểu rõ hai điều:

Thứ nhất, tôi là người không được yêu thương nhất trong nhà.

Thứ hai, mẹ tôi là người phải làm nhiều nhất trong nhà.

Ở nhà ông bà nội, tôi không bao giờ được ngồi lên bàn ăn.

Mỗi lần mẹ nấu xong bữa cơm, bưng từng món nóng hổi đặt lên bàn, ông nội sẽ khách sáo giả vờ:

“Tiểu Huệ à, chỗ ngồi không đủ, con dẫn Thắng Nam vào bếp ăn đi.”

Lúc mới sinh, gia đình đặt cho tôi cái tên Triệu Thắng Nam.

Sau này, mẹ tôi cảm thấy cái tên ấy quá cứng nhắc, chẳng hợp với con gái, nên lén dẫn tôi đến đồn công an đổi tên.

Mẹ không học nhiều chữ, khi cán bộ hỏi muốn đổi thành gì, bà chỉ nghĩ ra một cái tên giản dị:

“Chân Ái.”

Mẹ nói:

“Con đáng được người ta quý trọng và yêu thương.”

Vậy là, tôi từ Triệu Thắng Nam trở thành Triệu Chân Ái.

Thật ra, ăn trong bếp tôi cũng thấy vui.

Bởi vì mẹ luôn lén để dành cho tôi vài miếng thịt ngon nhất.

Ngoài kia, cả nhà lớn tiếng cười nói ăn uống linh đình,

Còn hai mẹ con tôi, ngồi trong bếp nhỏ, vẫn ấm áp, vui vẻ.

Từ khi đi học, thành tích của tôi lúc nào cũng tốt.

Nhưng đến năm lớp 9, bố tôi nhất quyết không cho học tiếp nữa.

Ông nói ông có người quen, có thể xin cho tôi vào xưởng làm việc — mỗi tháng ít nhất cũng kiếm được một ngàn rưỡi.

Tôi sẽ gửi về nhà một ngàn mỗi tháng, cộng thêm tiền tiết kiệm, đủ để mua nhà cho anh trai trên thành phố, để anh có thể cưới vợ.

Mẹ không đồng ý.

Bố đánh bà một trận, nhưng mẹ vẫn không chịu nhượng bộ.

Mặt mũi bầm tím, bà vẫn đến trường tìm cô chủ nhiệm, khóc xin:

“Tôi sẽ gom đủ tiền học phí. Xin cô cho con bé nộp trễ ít hôm.”

Sau đó, mẹ đi làm ở lò gạch, mỗi viên gạch được trả một xu.

Ngày nào cũng làm quần quật, tay rớm máu, các ngón rách toạc,

Cuối cùng cũng lo đủ tiền học cho tôi.

Rồi ngay hôm đó, khi vừa mang học phí về, bà lại bị bố tôi đánh thêm một trận.

3.

Để có thể đưa mẹ thoát khỏi cái nhà này, tôi đã liều mạng học hành.

Khi đậu vào một trường đại học trọng điểm, tôi không ít lần khuyên mẹ ly hôn.

Nhưng đúng lúc đó, anh trai tôi đang chuẩn bị kết hôn.

Mẹ nói:

“Lòng bàn tay, mu bàn tay đều là thịt cả. Mẹ phải ở lại lo liệu cho anh con.”

Mẹ tôi chính là người như vậy.

Rất giỏi yêu thương người khác.

Chỉ duy nhất — không biết cách yêu bản thân mình.

Từ khi chị dâu tôi – Lý Thanh Thanh – bước chân vào nhà, dựa vào sự hậu thuẫn của bố và anh trai tôi, cô ta tha hồ áp chế mẹ.

Mỗi bữa ăn phải có ít nhất bốn món, nếu không thì là không coi trọng cô ta.

Người nhà cô ta ốm, mẹ tôi phải nấu canh bổ mang sang hằng ngày, nếu không cũng là không coi trọng.

Quần áo lót của cô ta, mẹ tôi phải tự tay giặt mỗi ngày, bằng không vẫn là không coi trọng.

…

Anh trai tôi không có lấy một lời phản đối.

Thậm chí còn cảm thấy mẹ nên làm tốt hơn nữa.

Bố tôi cũng chẳng ý kiến gì.

Mỗi lần tiếp đãi nhà thông gia, ông đều thấy nở mày nở mặt.

Cả hai đều là những người coi trọng sĩ diện đến cực đoan.

Vì thế, khi tôi ném thẳng chồng bát đĩa xuống sàn phòng khách,

hai người lập tức giận tím mặt, râu mép rung lên, mắt trợn trừng.

“Triệu Chân Ái, mày phát điên cái gì ở đây hả?”

Anh tôi gầm lên, hệt như muốn lao vào đấm tôi một cú, nhưng bị mẹ vợ kéo lại.

Tôi nhếch môi cười:

“Tôi đang khuyên mẹ tôi đó. Đã định ly hôn rồi, thì cần gì phải nấu nướng rửa bát cho đám sâu mọt như mấy người nữa? Ngay cả chó, cho ăn vài bữa còn biết vẫy đuôi tỏ lòng biết ơn. So với mấy người, chó còn có tình nghĩa hơn nhiều.”

Lời vừa dứt, cả phòng khách lập tức biến sắc.

Lý Thanh Thanh – chị dâu tôi – không nhịn nổi nữa, lộ nguyên hình, lao vào khẩu chiến với tôi.

Tiếng cãi vã khiến mẹ tôi vội vã chạy ra khỏi bếp.

Bố tôi vừa thấy mẹ, lập tức chửi như tát nước:

“Phùng Huệ, bà đẻ ra cái thứ gì thế này hả?!”

Mẹ tôi vốn là người hiền lành, cả đời chưa từng chửi ai câu nào.

Bà mấp máy môi, mãi vẫn không thốt nên lời phản bác.

Cuối cùng chỉ khe khẽ nói:

“Triệu Thiết Trụ, tôi nói rồi, tôi muốn ly hôn với ông.”

Bố tôi gào to hơn:

“Giờ thì dọn đồ ngay cho tôi, bà mà còn ở đây thêm phút nào nữa là tự rước nhục! Tôi còn nể mặt bà quá đấy!”

Mọi người trong phòng khách bắt đầu giả vờ can ngăn, dăm ba câu cho có.

Tôi vừa định phản công thêm vài lời nữa thì mẹ vỗ nhẹ lên mu bàn tay tôi, lắc đầu.

Tôi đành nén giận, đi theo mẹ vào phòng.

Trước khi cửa đóng lại, tôi nghe rõ tiếng anh trai chửi vọng theo:

“Hai con đàn bà không biết điều.”

4.

Dạo gần đây tôi bận công tác ở Hồng Kông, công việc ngập đầu nên cũng không liên lạc gì với gia đình.

Lúc mẹ đang thu dọn đồ đạc, tôi vừa nhìn tình hình bên ngoài, vừa lắng nghe từng lời rời rạc của mẹ, từ đó mới ghép lại được phần nào câu chuyện.

Hóa ra, bà ngoại của chị dâu Lý Thanh Thanh bị xuất huyết não, phải nhập viện điều trị ở bệnh viện trung tâm thành phố.

Lấy cớ chăm sóc người già, cả gia đình bên ngoại của chị ta – bố mẹ và em trai – đã dọn thẳng vào nhà tôi ở.

Nói là chăm sóc người bệnh, nhưng người mang cơm đến viện là mẹ tôi,

Đút ăn cho bệnh nhân là mẹ tôi,

Dọn phân, tiểu là mẹ tôi,

Lau người, tắm rửa cho bệnh nhân — vẫn là mẹ tôi.

Ngoài việc chăm bà ngoại của Lý Thanh Thanh, mẹ còn phải lo từng bữa ăn cho cả nhà.

Lý Thanh Thanh nói:

“Ba mẹ em hiếm khi đến, nhất định phải tiếp đãi chu đáo từng bữa một.”

Chưa hết, mẹ còn phải chăm luôn em trai của Lý Thanh Thanh.

Tên đó đi đứng không cẩn thận, té một cái, nói là đau mình mẩy.

Anh trai tôi thì… đúng là đầu óc có vấn đề, vì muốn lấy lòng nhà vợ, bèn nói:

“Con hồi nhỏ cũng từng té như vậy, mẹ xoa bóp mỗi tối là khỏi ngay. Giờ mẹ làm thế cho em vợ chắc cũng nhanh khỏe.”

Và rồi — dưới yêu cầu của tất cả bọn họ —

mỗi tối mẹ tôi đều phải dành nửa tiếng massage cho thằng em vợ kia.

Mẹ nói, thật ra những chuyện đó bà cũng không quá để tâm,

“Chăm ai mà chẳng là chăm, chỉ cần cả nhà êm ấm là được rồi.”

Nhưng điều khiến bà lạnh lòng, là chuyện xảy ra cách đây không lâu.

Mẹ tôi bị ốm, mệt đến mức nằm liệt giường, không thể gượng dậy nổi.

Mẹ nhờ anh tôi lái xe chở đi bệnh viện khám.

Anh từ chối.

Vì hôm đó anh bận chở cả nhà bên vợ đi dạo, đi mua sắm.

Anh bảo mẹ cứ nằm nghỉ một chút, khỏe rồi còn đi thăm bà ngoại của chị dâu.

Cả xe — anh tôi, chị dâu, bố mẹ chị ta và bố tôi — vừa đúng chật kín.

Họ đi cả ngày không về.

Mẹ tôi nằm đói cả một ngày trên giường, không ai ngó ngàng.

Cuối cùng, bà phải tự gọi 115, nhờ cấp cứu đến.

Nhân viên y tế đến nhờ ban quản lý chung cư hỗ trợ mở cửa, rồi mới đưa mẹ lên xe cứu thương đến bệnh viện.

Khi cả nhà kia về, nghe hàng xóm kể lại chuyện này,

việc đầu tiên họ làm… là đến bệnh viện mắng mẹ tôi một trận.

Bố tôi nói mẹ chỉ giỏi bày trò, đau có chút xíu mà cũng gọi cấp cứu 115, vừa tốn tiền, vừa làm trò cười cho thiên hạ.

Anh tôi thì trách mẹ chọn sai thời điểm để ốm, nói rằng đã có bà ngoại chị dâu nằm viện rồi, giờ thêm mẹ nằm đó, tăng thêm gánh nặng cho cả nhà.

Lý Thanh Thanh thì mỉa mai rằng mẹ tôi chắc là thấy anh trai tôi đưa cả nhà chị ta đi chơi nên tức mà phát bệnh, còn bảo mẹ tôi nhỏ nhen, ích kỷ.

Nghe đến đây, tôi giận đến run người.

Mẹ tôi là người rất tiết kiệm.

Bình thường có bệnh cũng ráng chịu, không bao giờ uống thuốc nếu không cần thiết.

Chỉ khi đau không gượng nổi nữa mới ghé phòng khám nhỏ mua tạm ít thuốc về cầm cự.

Bà phải đau đến mức nào mới tự mình gọi 115?

Tôi nhìn bóng lưng mẹ — gầy guộc, chỉ còn lại làn da bọc xương —

Lặng lẽ lau đi nước mắt sắp trào khỏi khoé.

Nhưng… lau mãi không hết.

Mẹ nói, chị dâu sợ “âm khí bệnh tật” vây vào người, nên chỉ ở lại bệnh viện một lúc rồi kéo cả nhà về luôn.

Cùng phòng bệnh, có một cô trung niên thấy mẹ tôi đáng thương, đã dặn người nhà mang cơm thêm, chia cho mẹ một nửa.

Chính vào khoảnh khắc đó, mẹ tôi chợt nhận ra —

Trong mắt chồng con mình, bà thậm chí không bằng một người xa lạ.

Và cuối cùng, bà mới thực sự có ý định…

Ly hôn.