Chương 3

10.

Tôi và mẹ tạm thời tìm một khách sạn để nghỉ qua đêm.

đường đi, mẹ cứ lặng lẽ nức nở.

Tôi —

đây là đầu tiên trong đời, mẹ tôi “bỏ nhà ra đi”.

Trong căn phòng khách sạn,

mẹ ngồi mép giường, còn tôi ngồi bên cạnh, lặng lẽ chờ mẹ khóc xong.

Đợi đến khi nấc của mẹ dần lắng xuống, tôi mới nhẹ nhàng nói:

“Mẹ à, con lớn rồi.

con có thể cho mẹ một mái nhà rồi.”

Mẹ khẽ lau nước mắt, hít sâu vài hơi, gượng cười,

cười chua chát đến xé :

“Con mới ra trường được một năm,

mẹ sao nỡ gánh nặng cho con?

Cả đời mẹ cũng đã sống như vậy rồi,

ai mà chẳng phải chịu đựng, mấy người già trong làng chẳng phải cũng thế à…”

Mẹ nắm lấy tay tôi.

Những vết chai sần tay bà như cứa thẳng tim tôi.

Từ khi còn bé, tai tôi đã quen những lời như:

“Đồ con gái vô dụng”,

“Không đẻ được con trai thì chỉ tổ ăn hại”.

Mẹ tôi, khi ấy còn trẻ lắm,

vẫn luôn ôm tôi thật chặt mỗi đêm, dịu dàng dỗ dành:

“Hạ Thiên ngoan,

lớn lên rồi rời nơi là tốt rồi.

Ra ngoài, sống cuộc đời của con.”

Tôi đã lớn lên thật.

Cũng đã rời đó thật.

Nhưng sao tôi có thể để mẹ tiếp tục bị giam ở lại phía sau?

Nước mắt tôi từng giọt từng giọt rơi xuống không kiểm soát được.

Mẹ cuống quýt lau cho tôi,

vừa lau vừa nghẹn giọng:

“Đừng khóc, Hạ Thiên, đừng khóc mà!

Mẹ không sao đâu.

Con gái mẹ sau còn phải lấy chồng,

không thể để người ta chê là ‘con của một gia đình đơn thân’…”

Đến đây, tôi không nhịn nổi .

Tôi gục đầu mẹ, bật khóc như một đứa trẻ.

Mẹ cũng không nói gì thêm,

chỉ ôm lấy tôi, vừa khóc vừa lau nước mắt cho tôi—

giống như những đêm xưa thật lâu, tôi còn bé xíu trong vòng tay ấy.

Hai mươi phút sau, tôi dần lấy lại bình tĩnh.

Tôi ngẩng đầu, lau nước mắt,

nắm chặt tay mẹ, kiên định nói:

“Mẹ à, con không phải mới bắt đầu đâu.

Từ thời đại học, con đã âm thầm khởi nghiệp cùng bạn thân.

Con có công ty riêng, có tiền tiết kiệm.

Con đủ khả năng… để mẹ không cần cúi đầu ai .”

Tôi rút điện thoại, mở màn hình tài khoản ngân hàng ra trước mẹ.

“Mẹ xem đi.”

“Con thật đủ khả năng nuôi mẹ rồi.”

“ rời cái nhà đó đi mẹ.”

“Con đưa mẹ lên Bắc Kinh sống.

Ở thành phố lớn, chẳng ai kỳ thị người đâu, cũng chẳng ai xem thường gia đình đơn thân.”

đó—

Tôi thấy mắt mẹ sáng lên một thoáng.

Giống như…

niềm tin từng bị bóp nghẹt, đột nhiên được thắp lại chút tàn lửa.

Nhưng ngay sau đó, ánh sáng ấy lại vụt tắt.

Mẹ khẽ cúi đầu, giọng nhẹ như sợi chỉ:

“Nhưng mẹ đã… 56 tuổi rồi con ạ.

Già rồi mà…”

Tôi nhìn những nếp nhăn hằn sâu nơi khóe mắt mẹ,

như bị dao cứa tim.

Bà từng là cô gái trẻ, từng có mơ ước, từng có tuổi xuân.

Mà đây, vì bị vắt kiệt trong những ngày tháng nhẫn nhịn,

bà đã không dám tin còn quyền được sống cho .

Thấy mẹ vẫn im lặng, tôi cắn môi,

rồi hạ một đòn cuối cùng – đòn thật:

“Mẹ, chẳng phải mẹ luôn mong con lấy được một người tốt sao?”

“Vậy mẹ nghĩ xem, có gia đình tử tế nào

lại chấp nhận một người bố như bố con? Một bà nội như bà nội con?”

“Con không sợ lấy chồng không môn đăng hộ đối…

Con chỉ sợ bị đánh giá là ‘con gái của một gia đình không ra gì’.”

đó, mẹ ngẩng đầu lên thật .

đầu tiên trong suốt cuộc trò chuyện—

mẹ suy nghĩ nghiêm túc.

Tôi thấy ánh mắt bà ánh lên,

không phải ánh sáng của niềm vui,

mà là ánh sáng của một người…

đang thật cân nhắc: “ có thể chọn con đường khác không?”

11.

Một sau, mẹ chậm rãi mở lời—

“Không phải mẹ không muốn rời đi…

Nhưng cái thời của mẹ, người phụ nữ …

đó như một tội lỗi lớn lao, như thể nhục cả gia tộc.”

“Khi ấy bà ngoại con vẫn còn sống.

Mẹ không muốn khiến họ đau .”

“ đó, con còn nhỏ quá.”

Mẹ giơ tay vuốt nhẹ tóc mái tôi,

cười mang theo nhiêu năm mỏi mệt:

“Cuộc đời mẹ, khổ gì mà chưa từng trải?

Nghĩ mãi… chắc chịu đựng một chút rồi cũng qua thôi.”

Nói xong, mẹ cúi đầu, như đang chìm trong hồi ức cũ.

Tôi không nói gì.

Tôi hiểu—mẹ cần thời gian.

Cả cuộc đời ,

mẹ là con gái của bà ngoại.

Là vợ của một người đàn lạnh nhạt.

Là con dâu của một người mẹ chồng tàn nhẫn.

Là mẹ của tôi.

Nhưng mẹ chưa … là chính bà.

Tôi muốn mẹ —

mẹ tên là Cố Nhã .

Không phải “vợ của ai”, “con dâu của ai”, hay “mẹ của ai”.

Mẹ là một con người, có tên, có tuổi, có quyền được sống cho chính .

Dù đã 56 tuổi.

Không là muộn.

Không cả.

Tôi siết tay mẹ thật chặt.

Truyền hết tất cả những gì tôi có—

dũng khí, kiên định, và tình yêu—

tay mẹ.

Một sau,

mẹ ngẩng lên, ánh mắt rưng rưng nhưng sáng rõ:

“Mẹ nghĩ nhiều quá rồi.”

“Cả đời còn dài,

mẹ còn phải sống để thấy con gái mẹ mặc váy cưới…

Còn phải được con gái dắt đi du lịch, đi ăn ngon,

còn muốn đi học múa dưỡng sinh,

còn muốn tóc, tô son đỏ chứ!”

Tôi bật cười qua làn nước mắt.

Đó là khoảnh khắc tôi —

mẹ tôi – thật đã trở lại là chính bà.

“Mẹ còn muốn bế cháu ngoại trai, cháu ngoại gái cho con .”

Mẹ đột nhiên siết chặt lấy tay tôi.

tay bà lạnh và ẩm vì nước mắt,

nhưng trong khoảnh khắc ấy, tôi lại cảm nhận được sức mạnh từ chính tay ấy—

đầu tiên trong đời.

“Mẹ quyết định rồi!”

“Mẹ sẽ bố con!”

Giọng mẹ không run rẩy, không do dự, không cầu xin, không hèn yếu.

Bà nhìn tôi, ánh mắt lấp lánh.

gương đầy nếp nhăn kia,

cười rạng rỡ bừng lên như bình minh đầu tiên sau một mùa đông kéo dài cả nửa đời người.

đầu tiên,

cười đó thuộc về chính bà.

Không phải cười vì vừa người khác.

Không phải cười gượng để dỗ dành con gái bé bỏng.

Không phải cười miễn cưỡng để sống sót giữa một gia đình độc hại.

Mà là cười của một người đang chọn chính .

Tôi ôm chặt lấy mẹ.

Giây phút ấy, tôi —

dù tương lai phía trước còn dài, còn nhiều điều phải ,

nhưng mẹ tôi đã bước ra bóng tối rồi.

12.

Nói là .

Sáng hôm sau, tôi đưa mẹ và sư trở lại ngôi nhà cũ.

Cảnh tượng trước mắt chẳng khác gì tàn tích sau một cơn bão—

ăn vẫn còn lật úp giữa sàn,

chén bát vỡ vung vãi, chưa ai động .

Bố tôi nằm vắt ghế sofa, tay vẫn ôm chai rượu như thể chẳng có chuyện gì xảy ra.

Thấy tôi và mẹ xuất hiện,

nhíu mày, nheo mắt đầy khó chịu:

“Còn đường mò về à?”

“Dọn dẹp đi! Tao đói rồi, nấu cho tao tô mì!”

Câu nói chưa kịp dứt,

mẹ tôi đã cất —bình tĩnh, rõ ràng, thậm chí… nhẹ tênh:

“Lâm Bảo Quốc,

tôi muốn .”

Tôi nghiêng đầu nhìn mẹ.

Không có thét.

Không có nước mắt.

Không một chút oán giận hay uất ức.

Chỉ là một câu nói đơn giản như: “Hôm nay trời đẹp.”

Bố tôi thoáng sững người,

rồi bật dậy, ngồi thẳng lên, cười lạnh:

“Cố Nhã ,

bà nhiêu tuổi rồi còn bày trò ?”

“Tưởng là ai mà dám đòi ?”

Vừa trông thấy sư Trương đứng sau lưng mẹ,

bố tôi liền bật dậy, cười khinh khỉnh:

“Còn dắt cả người ngoài tới coi trò hề ? Không thấy mất à?”

Tôi mỉm cười, gật đầu sư Trương.

Cô bước lên trước một bước, rút từ túi tài liệu ra một xấp giấy tờ,

giọng rõ ràng và chuyên nghiệp:

“Chào .

Tôi là sư đại diện của bà Cố Nhã ,

đến đây để chính thức xử lý vụ giữa và bà ấy.”

Vừa nghe đến đây,

từ trong phòng ngủ bỗng vang lên chửi xé tai của bà nội:

“Trời đất ơi!

Con gà không đẻ còn đòi ra tòa đòi ?

Muốn bêu xấu cả nhà họ Lâm làng xóm dưới hả?”

Tôi và mẹ đứng yên tại chỗ, không nhúc nhích.

Tựa như những lời nhục mạ đó chẳng khác gì gió thoảng.

sư Trương vẫn điềm tĩnh lên :

“Thưa bà, nếu bà tiếp tục lăng mạ thân chủ của tôi,

tôi hoàn toàn có quyền khởi kiện bà về hành vi xúc phạm nhân phẩm.”

Bà nội lập tức cứng họng,

rồi lập tức liếc về phía bố tôi cầu cứu.

Như được ban chiếu chỉ, bố tôi vụt đứng dậy sofa,

chỉ thẳng tay về phía tôi, lên:

“Tất cả là tại mày, cái thứ đồ con gái vô tích !

Tao nuôi mày ăn học, để mày về xúi mẹ mày bỏ chồng hả?”

Tôi vội vàng bước lên, chắn trước mẹ,

sợ bà lại bị dọa sợ như trước.

Nhưng chưa kịp mở miệng,

một tay nhẹ nhàng đặt lên vai tôi.

Tôi quay đầu—là mẹ.

Bà khẽ kéo tôi ra phía sau,

đầu tiên,

dùng tấm lưng gầy nhỏ ấy để che chắn cho tôi.

Bà nhìn bố tôi, nhìn bà nội.

Từng từ, từng chữ, phát ra từ đôi môi khô khốc nhưng rắn rỏi:

“Hạ Thiên không phải đồ vô tích .”

Mẹ quay sang nhìn tôi, đôi mắt đỏ hoe nhưng ánh lên kiên định:

“Con bé là con gái của tôi – Cố Nhã .

Nó là sinh viên tốt nghiệp đại học 985,

là niềm tự hào lớn nhất đời tôi!”

Tôi cảm nhận rõ đầu ngón tay mẹ lạnh buốt, còn run rẩy không ngừng.

Nhưng dù vậy, bà vẫn bước lên phía trước,

lưng thẳng tắp, đứng che chắn trước tôi như một bức tường không thể xuyên phá.

Giọng mẹ không lớn, nhưng từng chữ lại như chiếc kim chọc thủng lớp ồn ào hỗn loạn trong căn nhà ấy:

“ sư,

như mọi người thấy đấy –

đây là quyết tâm của tôi.

Chúng ta, gặp nhau ở tòa.”

Bố tôi ấy như con gà bị bóp cổ,

mắt trợn trừng, thốt không ra lời:

“Bà dám?!”

Mẹ quay lại, ánh mắt không tránh né:

“Tôi dám.”

Nói rồi, mẹ nắm lấy tay tôi—

vững vàng như chưa từng run.

Hai mẹ con tôi bước ra cửa.

Sau lưng là chửi rủa loạn xạ, đồ đạc bị đập phá,

hò hét cuồng loạn—

Nhưng tất cả những thứ đó… đã không còn đủ sức giữ chân bà lại.

13.

Sau khi tôi và mẹ rời đi,

bố và bà nội nổ ra trận cãi vã lớn chưa từng thấy.

Bố tôi lên, trách móc bà nội ngày nào cũng hành mẹ,

mắng cả tôi là “đồ con gái vô dụng”, loạn mọi chuyện.

Bà nội lại ngồi xổm một góc, nói như oán trách như đổ thừa:

“Tất cả là vì muốn tốt cho nó.”

Nhưng rồi—

không ai nhắc đến việc dọn dẹp cái mớ hỗn độn trong nhà.

Đống đồ ăn thừa từ hôm qua, nước canh đổ loang ra sàn,

mùi hôi tanh bốc lên, xộc thẳng mũi như mục ruỗng của cả cái “gia đình” ấy.

“Mẹ, mẹ không thể dọn tí à? Cái nhà còn có chỗ mà bước không?”

Bố tôi bực dọc lên.

Bà nội lập tức chảy nước mắt, khóc tỉ tê:

“Tôi gần tám mươi rồi đó! Anh không sợ tôi dọn xong thì trẹo cả lưng chắc?”

Bố tôi đành ngồi phịch xuống ghế,

rít thuốc liên tục,

trong cái gạt tàn, tàn thuốc đã chất thành một ngọn đồi nhỏ.

Không ai thu dọn, không ai mang đi đổ.

Không có mẹ—cả căn nhà lập tức thành đống đổ nát.

Hút hết điếu thứ tám, bố tôi ngẩng đầu lên,

ngập ngừng nói bà nội:

“Mẹ à…

mẹ xin lỗi Nhã đi được không?”

Không gian im phăng phắc.

Bà nội như bị sét đánh, tái lại, rồi lên:

“Mày bảo tao—tao phải xin lỗi con dâu á?”

“Tao nuôi mày khôn lớn, mày bảo tao cúi đầu trước nó? Mày còn có lương tâm không?”

Bà chộp lấy cái gối ghế, ném thẳng người bố tôi.

Bố tôi ngồi yên hứng lấy, xám ngắt, rồi cười chua chát:

“Vậy mẹ định nhìn con trai mẹ gần sáu chục tuổi rồi vẫn ở giá à?”

Lời vừa dứt, bà nội lập tức ngồi bệt xuống sàn, khóc đến run người.

Miệng thì vừa kể lể công lao mười tháng mang nặng đẻ đau,

lại vừa khóc lóc kể lể năm xưa vất vả cỡ nào mới cưới được vợ cho con trai.

Nhưng tuyệt nhiên—

vẫn không chịu nói câu “xin lỗi”.

Cuối cùng, bố tôi như kẻ bị dồn đến đường cùng,

vung tay ném mạnh cái gạt tàn đầy ắp xuống đất.

“RẦM!!”

Âm thanh vang lên trong căn phòng nhỏ âm u

giống như sụp đổ cuối cùng của một cái gì đó mục nát từ lâu.

Bà nội im bặt.

Ngồi lặng thinh.

Không khí trong nhà ngưng đọng lại như vừa xảy ra một vụ nổ.

Một sau,

bà len lén ngẩng mí mắt lên, nhìn sắc của bố tôi.

Thấy ta không nói thêm gì,

bà nội mới khẽ giọng, rụt rè mở miệng, giọng thỏa hiệp, nhưng vẫn đầy cay cú:

“Thì nó là vợ mày,

tao có nói cũng chẳng ăn thua…

Muốn níu kéo thì…

mày cũng phải xin lỗi chứ…”