Chương 2

5

Quả nhiên, mẹ thật sự quản ta rồi. 

Bà xách tai ta lôi về nhà, vừa ngồi xuống vừa thở hổn hển, vừa hỏi: 

“Ăn trộm là không đúng, con có biết không?”

Ta lắc đầu.

Thực sự ta không biết. 

Khi đói quá, ta từng lén hái rau, lấy khoai ở không biết bao nhiêu nhà trong thôn. 

Chỉ có rất ít người mắng ta, những nhà ấy ta sẽ không bén mảng tới nữa. 

Còn những nhà khác thì không ai mắng, nhất là trưởng thôn, có khi còn lén nhét cho ta một quả trứng.

Nghe ta kể xong, mẹ thở dài: 

“Phải rồi, đến nhà ta con cũng từng trộm, ai lại chấp nhặt với một đứa trẻ không cha không mẹ chứ?”

Bà nghiêm mặt lại: 

“Nhưng về sau thì không được nữa, nếu muốn làm con gái ta, tuyệt đối không được trộm cắp nữa, nghe rõ chưa?”

Ta gật đầu lia lịa: “Nghe rõ rồi, mẹ ơi, sau này mẹ nói gì con cũng nghe hết!”

Chỉ cần bà chịu làm mẹ ta, bà nói nhà xí cũng thơm thì ta cũng tin.

Thấy ta gật đầu, mặt mẹ dịu đi đôi chút, rồi hỏi: “Nhà mình để gạo ở đâu?”

Ta chỉ về phía bếp, chỗ đó có ít kê ta kéo từ nhà cũ về.

Mẹ vào bếp, múc đầy một bát gạo, nắm lấy tay ta rồi dắt ra ngoài, vừa đi vừa nói: 

“Lát nữa tới nhà trưởng thôn, con phải xin lỗi người ta, đem bát gạo này đền cho họ, biết chưa?”

Bàn tay ấy thật ấm, đến mức bây giờ cho dù có phải đi ngang qua nhà xí, mùi trong đó lọt vào mũi chắc ta cũng thấy thơm.

6

Đến nhà trưởng thôn, trong nhà tụ tập rất đông người, dường như đang bàn chuyện trú đông.

Nơi này mùa đông lạnh lắm, tuyết lớn phong kín cả làng, phải chặt đủ củi chất đầy nhà từ trước khi đông về.

Ta ghét nhất mùa đông. Ta chỉ có thể nhặt nhạnh cành khô, chỗ này lấy một ít, chỗ kia xin một ít. 

Rồi suốt một tháng dài dằng dặc, chỉ có Lưu thúc thỉnh thoảng ghé nhìn ta mấy lần, sợ ta c.h.ế.t rét c.h.ế.t đói, ngoài ra chẳng có ai đoái hoài.

Tuyết trắng lắm, trắng đến mức khiến người ta thấy một mình thật tội nghiệp.

Năm nay ta không còn phải tội nghiệp nữa, nhưng nếu không được trộm, vậy nhà ta lấy đâu ra củi đây?

Ta còn đang nghĩ ngợi, mẹ đã đẩy ta một cái, đưa bát gạo cho ta: 

“Con phải nói gì với trưởng thôn?”

Theo lời mẹ dặn ở nhà, ta kính cẩn cúi người chào trưởng thôn: 

“Trưởng thôn bá bá, con xin lỗi, hôm qua đã lén lấy táo đỏ của người. Bát kê này là để đền cho người. Con thề, từ nay sẽ không bao giờ trộm cắp nữa.”

Mọi người trong sân đều kinh ngạc nhìn ta.

“Con nhóc ăn xin nói gì kìa, bảo về sau không trộm nữa à? Thế thì sống bằng gì?”

“Làm thuê chứ sao, bảy tuổi là làm được rồi, thật ra nó mà còn trộm, ta cũng không chịu nổi nữa đâu.”

“Dư quả phụ dẫn nó tới, chẳng lẽ thực sự định nhận nó làm con gái nuôi?”

“Ôi, con trai c.h.ế.t rồi, nhận đứa con cũng tốt, có điều lại nhận con gái, sau này cũng phải gả đi cho người ta thôi.”

…

Tiểu Lưu Nhi là cái tên tự ta đặt cho mình, nhưng phần lớn mọi người chẳng gọi thế, họ quen gọi ta là “tiểu ăn mày”.

Mẹ nắm c.h.ặ.t t.a.y ta, giữa những tiếng bàn tán xôn xao ấy, cất cao giọng: 

“Từ nay đứa trẻ này đã có tên rồi, nó sẽ theo họ ta, gọi là Dư Trân, chữ Trân trong ‘trân bảo’. Trước đây cảm ơn mọi người đã chăm sóc, cũng đã bao dung cho mấy thói xấu của nó. Nhưng về sau, nếu nó còn ăn trộm, mọi người cứ tới báo cho ta, ta sẽ đánh gãy chân nó.”

Trong đám đông có người đáp: “Phải rồi, con có mẹ mà còn ăn trộm thì là không biết dạy bảo, chúng ta cũng không dung thứ đâu.”

Mọi người cười rộ lên.

Trưởng thôn nhận lấy bát gạo của ta, mang vào nhà đổ vào bát, rồi lại cầm ra một bao lì xì đỏ, đưa cho bà: 

“Nhận con cũng là việc lớn, đừng chê ít, đây là chút lòng thành của ta.”

Mẹ từ chối không nhận, trưởng thôn liền nghiêm mặt: 

“Đây là chuyện thường tình, sao lại không lấy, chẳng lẽ từ nay không giao du với người trong làng nữa sao?”

Chúng ta vẫn phải sống trong làng, dĩ nhiên không thể không qua lại.

Mẹ nhận lấy, về nhà mở ra, mười đồng tiền đồng, cũng bằng với lễ mừng khi trong thôn có nhà sinh con.

Chưa được bao lâu, người trong thôn lục tục tới, ai cũng mang theo phong bao đỏ, bên trong là mười văn tiền.

Ha ha, bây giờ cả làng đều biết ta đã có mẹ rồi!

 7

Việc đầu tiên mẹ làm khi làm mẹ của ta, chính là vá lại quần cho ta.

Mẹ tháo bộ đồ cũ của mình, vá kín cái lỗ ở m.ô.n.g quần ta, còn may cho ta hai bộ quần áo mới.

Quần áo mới không còn là một lớp mỏng dính, bên trong còn độn cả tơ liễu và lông lau.

Sờ lên những bộ quần áo ấy, đợi mẹ ngủ rồi, ta liền trùm chăn khóc.

Không chỉ vì quần áo, mà còn vì ta có cảm giác mình thật sự được coi là con người.

Lúc mơ màng, ta chợt hiểu ra, trước kia chẳng ai dạy ta việc trộm cắp là sai, vì trong mắt họ, ta được sống đã là may mắn, họ chẳng quan tâm ta sẽ thành ra sao, hay cần phải hiểu những đạo lý gì.

Họ là người tốt, nhưng cũng không thể tốt bằng mẹ.

Ta thật khôn ngoan, mẹ là thứ tốt nhất trên đời, ta tự mình níu lấy được rồi.

Mẹ thấy mắt ta sưng húp như quả óc chó, hiếm khi cười một cái: 

“Chưa gì đã ra dáng, có mấy bộ quần áo mới mà cũng trùm chăn khóc, mau dậy đi, hôm nay theo mẹ lên núi chặt củi.”

Mẹ ta không phải dạng người yếu đuối, quả phụ một mình nuôi con thì làm sao mà mềm yếu cho được.

Nhưng mẹ nằm liệt lâu ngày, chặt củi cũng vẫn quá sức.

Chỉ một khắc, trán mẹ đã rịn đầy mồ hôi, ta xót lắm, giành lấy rìu mà không đủ sức chặt cây.